Хааяа хэн нэгэн дагаад байх шиг санагддаг даа. Яг тийм мэдрэмж гэнэтхэн төрөөд орхив. Эргэн тойрноо хартал юм мэдэгдсэнгүй. Бодоод байхад хүн хар танихгүй хөдөөгийн энэ аймагт дөч хол давсан намайг хэн л дагав гэж дээ. “Гэр орноосоо хол явахаар нойр, хоолны хэм алдагдаад ингэдэг юм болов уу” гэж хүртэл бодов. Би гэрээс гараад бараг хоёр долоо хоносон гэдэг чинь бас л овоо хугацаа. Наашаа ирэхдээ зам товчилох гэж засмалаас гарч, шороон замаар давхиж яваад хуучин чулуун карьерын ухаад орхисон нүхэн дээгүүр харайлгаад эгээтэй л сүйд болчихоогүй. Машинаа л эвдсэнээс өөр сонин содон зүйл энэ томилолтын хугацаанд болоогүй юмсан. Гэтэл өнөөдөр нэг л жигтэй. Бас цаанаа нэг хөндүүр. Юу юугүй намар оройн жиндүү салхи цонх сарлах шиг сэтгэл хонгиноод ирэв. Гэнэтхэн юу болчих нь энэв дээ гэж бодохоор урагшаа алхах шинжгүй. Архи уусны маргааш шиг зэрзийгээд явчихлаа. Хий дэмий л халаасаа тэмтчин байж тамхиа гарган асааж хэд соров. Өөрийгөө яг яагаад байгааг ойлгож ядан эргэцтэл нүдний буланд нэг их танил гэмээр царайтай эмгэн жижигхэн цагаан байшингийн цаагуур бөртөс гээд орчих шиг болов.
“Хэн билээ энэ эмгэн чинь” гэж бодсон хэдий ч оноож чадсангүй. Өөрийн эрхгүй түүний араас чиглэх нь тэр. Хэн болохыг нь олчих санаатай тархиа самарсаар байшингийн булан тойртол өнөө эмгэн яг өөдөөс мэлс гээд нүүрээ тулгав. Цочсон гэж юүхэв. Эгээтэй л ухаан тавьчихсангүй.
- Ээ эцэг чинь ... гээд дуу алдаж, хэсэгхэн хугацаанд сааталд оров. Хэр удсанаа анзаарсангүй. Нэгэн бодлын зүүд ч юм шиг. Эмгэн ч алга болсон байв. Бодоод байсан чинь би түүнийг бүүр түүрхэн санаад байх шиг.
“Байз, байз. Энэ царай . . . Энэ нөгөө авгай биш биз! Мөн дөө, тэртээ он жилүүдийн өмнө таарсан тэр авгай мөн болж таарах нь ээ”
Би эхнэртэйгээ хорин хоёр насандаа гэрлэсэн юм. Анхны хайр гэж хүмүүсийн ярьдаг тэр хайр л даа. Хоёр дахь хайр гэж надад таараагүй болохоор би өөрийнхөө хайрыг анхных гэж бас мэдэхгүй. Хэдий залуудаа суусан ч гэлээ миний амнаас тэр болгон хайртай гэдэг үг гардаггүй байсан шиг байгаа юм. Манай хүн анхандаа их тунирхдаг байснаа одоо ч нэг их тоохоо ч байсан даа. Сая намайг энэ ажилд явахад энгэр заамыг минь засаж өгөнгөө над руу нэг их горьдсон харцаар харснаа
- За за. Чи ямар хэлэх биш дээ. Гэхдээ надад хайртайг чинь мэдэх юм хойно доо гэж байсан юм байна. Би мөн л духан дээр нь үнэрлэхээс өөрийг хэлээгүй. Би ч хайртай л даа. Хэлдэггүй л болохоос.
За тэгээд бид хоёр гэрлээд гурван жил болж байтал миний ханьд нэг гай гэмээр юм таарч нэг л өдөр ухаан алдаад уначихав. Би эмнэлэг рүү жирийлгэдэг ажилтай болсон тэр үед надад яг саяынх шиг хүн дагаад байгаа мэдрэмж төрөх нь тэр. Чаддагаараа эргэж харахаас өөр яах билээ. Гэтэл яах аргагүй нэг авгай дагаад байна шүү. Тэр үед би дөнгөж хорин тавтай л байсан болохоор дөч нилээн гарсан түүнийг авгай гэхээс яахав. Намайг зогсчихоор зогсоно, явахаар явна. Эхлээд гайхлаа. Дараа нь айлаа. Намайг алдчихаараа сандарч байна гэж жигтэйхэн. Ийм байдалтай хэд гурав хонолоо. Хамгийн ойрын хүн болох эхнэртээ хэлмээр байвч тэр маань ухаан орохгүй удав. Өөр хүнд хэлэх гэхээр надад хэн ч итгээ билээ. Тэгээд ч залуу хүнд ичих, нэрэлхэх гээд юм юм байсан байх. Ямар ч байсан хэнд ч хэлсэнгүй. Гэхдээ өдөр бүр гэнэтхэн хаанаас ч юм гарч ирээд дагаад байгаа түүнтэй уулзмаар санагдаад болдоггүй. Тэгээд түүнийг дагахаар шийдлээ. Гэтэл эгч авгай нэг хүн тойров уу үгүй юу алга болчихоод байх нь сонин. Аргаа барж гүйцлээ. Түүний хаа байдаг, хэн болохыг мэдэж чадсангүй.
Нэг удаа эхнэрээ сахиж хоночихоод
- Ямар нэгэн юм болвол надад заавал мэдэгдээрэй гэж сувилагч хүүхэнд гэрийнхээ утсыг өгвөл тэр толгой дохиж байна. Тэр үед гар утас гэж байсангүй. Эмнэлэгийн үүдээр гараад иртэл өнөө авгай хүлээсэн янзтай зогсож байх нь тэр. Хэдэн өдөр хөөцөлдсөн хүнтэйгээ ингээд нүүр тулчих юм чинээ санаагүй болохоор цочсон гэхэд багадахаар шахуу юм болов.
- Чамтай нүүр тулах өдрийг мөн ч их хүлээлээ гэж өнөө эгч авгай хэлж байна.
- Танд юу хэрэгтэй юм бэ?
- Чи үнэхээр адилхан юм
- Хэнтэй адилхан гэж? гэж асуухдаа би ч түүнийг гайхав. Учир нь тэр авгай миний мэдэх хэн нэгэнтэй их төстэй харагдлаа.
- Та ер нь яагаад намайг дагаад байгаа юм? Ингэхэд та хэн бэ?
- Чи эхнэрийнхээ төлөө санаа зоволтгүй дээ гэж байх юм. Би бүр гайхаж хоцров. Яахаараа энэ авгай миний эхнэрийг, ер нь манай амьдралыг мэддэг билээ. Мэдлээ гээд энэ хүнд ямар хамаа байна аа гэж бодохоор адайр ч төрөх шиг.
- Миний амьдрал танд тийм ч хамаатай гэж бодохгүй байна шүү гэж нилээн ширүүхэн хэлчихээд дургүйгээ илэрхийлэх гэхдээ жишүү харлаа. Тэр дуугарсангүй. Гэхдээ миний хажуугаас ширтсээр байгаа нь мэдрэгдсээр байв.
- Чиний сэтгэл тогтворгүй байгааг ойлгож байна. Чи түүнд чин сэтгэлээсээ хайртай юу?
- Би бас хариулах ёстой юу?
- Хариулсан хариулаагүй би харж байна л даа
- Тэгвэл юуг нь асуусан юм?
- Чи түүнд мэдэгдэх хэрэгтэй. Эмэгтэй хүн сайн сайхан үгэнд дуртай байдгийм.
- Энэ миний хэрэг
- Би чамайг ядарч байгааг ойлгож байна л даа. Гэхдээ гэр хүртэл чинь цуг явахыг зөвшөөрөөч гэж татгалзахын аргагүй зөөлөн дулаан өнгөөр хэлэв. Би дуугараагүй ч татгалзалгүйгээр цааш алхав. Харин эгч авгай намайг бүр сугадаад авав. Хичнээн эвгүй байсан ч гараа татсангүй. Түүний толгой дээрээс харж байхыг бодоход өндөр намаараа манай эхнэртэй адилхан юм. Яагаад ч юм бөөрнөөс халуу төөнөх нь цаанаа нэг тааламжтай, сайхан санагдана. Төдхөн бид автобусанд өөд өөдөөсөө харж сууцгаалаа. Өглөө эрт болохоор автобусанд эль хульхан. Одоо л би түүнийг нүд дүүрэн харж болохоор боллоо. Нас тогтсон эмэгтэй рүү залуухан хүү ширтээд суух нь эвгүй байж болох ч түүнээс харц салгаж чадсангүй. Нүдний харц, байгаа төрх тэр бүү хэл уруул дээрхи бүдэгхэн мэнгэ гээд яагаад ч юм ойр дотно санагдана. Харц нь ямар дөлгөөхөн гээ. Тэр надаас санаа зовов бололтой харцанд нь ичингүйрэл илрэв. Өдий насны хүн ингэж залуухан бүсгүй шиг ичдэг байх гэж. Нимгэн ягаан уруул нь мушийж ирснээ шоолонгуй инээмсэглэлээ. Тиймээ, би түүнд шоолмоор, хөгийн харагдаж байгаагаа мэдэж байсан ч биеэ барьж дийлэхгүй байв. Ер нь би түүнд ховсдуулсан байх. Харцаа байтугай сэтгэлээ салгаж чадахгүй байна шүү дээ.
- Би чамайг эхнэртээ ийм хайртай байгаад баярлаж байна гэж тэр авгай хэллээ.
- Ийм гэдэг чинь юу гэсэн үг юм?
- Үгүй яахав дээ, Би мэдэрч байгаагаа л хэлж байна гэж тэр үл ойлгогдох үг хэлэв. Гэхдээ түүний дуу хоолой, ярианы хэлбэр жаахан нас ахисан л болохоос сэтгэлд ойрхон сонсогдоод байх юм. Яг тэр гээд оноочихож чадахгүй гайхшаа барж суулаа.
- Хайр гэж юу болохыг чи ер нь мэдэх үү? гэж тэр асуулаа. Ийм насны огт танихгүй хүн надтай энэ сэдвээр ярилцах гээд байдаг нь утгагүй санагдсан тул дотроо эгдүүцэж эхлэв. Тэгээд бүр эхнэр өвдсөн үед шүү.
- Та хүүтэй бол түүнтэйгээ энэ талаар яривал зүгээр биш үү гэж уцаарлангуй хэлээд царайг нь харуутаа хэлсэн үгэндээ харамсах шиг болов. Намайг ширтэж байсан түүний энхрийхэн гэмээр харц тэр дороо тийм гунигтай болохыг харахад сайхан байсангүй. Би бага зэрэг бантсандаа хурдхан шиг
- Та ингэхэд хань ижилтэй л биз дээ?
- Байхаар барах уу. Хачин сайхан ханьтай, гурван хөөрхөн хүүхэдтэй. Эр хүний хайрыг жинхэнэ утгаар нь амталж яваа хүн.
- Тэгвэл та мань мэтийн залууг эргүүлээд байх хүн биш л байна даа гэтэл эгч авгайн харцанд нэг их сэтгэл ханамж суунагласнаа, судас нь гүрэлзсэн бор гараараа миний гарыг илэв. Тэгээд
- Амьдрал чамд хачин их баярлах болно. Учир нь чи эмэгтэй хүнийг яаж хайрлахыг мэддэг хүн байна. Хайрын бурхан гэж байдаг бол чи тэр зүгт л явах байх гэлээ. Энэ яриа надад таалагдахгүй ч гэсэн биеэ барьж
- Та яаж мэдээв?
- Чи тийм нэг хүнтэй учиргүй адилхан юм гэж хэллээ. Би түүнийг мөн л ойлгосонгүй. Ерөөсөө уулзсан цагаасаа л ойлгоогүй дээ. Автобус зогсоход тэр бууж ганц нэг хүн зөрж суув. Би баяртай ч гэсэнгүй. Буусан хойноо ч цонхны цаанаас ширтсээр байгааг мэдсэн ч харахгүйг хичээн суулаа. Гэхдээ тэр зүгээс халуу төөнөөд ч байх шиг. Автобус хөдөлж, эрчээ авах үед ард суусан хүн
- Хүүе залуу, танай эгч буудал дээр уначихлаа гэж надад хандан хэллээ. Цонхоор хартал буудал дээр хүмүүс бөөгнөрч харагдав. Дараагийн буудалд зогсонгуут эрчээрээ гүйсээр очвол тэнд байсан хүмүүс аль хэдийн алга болжээ. Нэг бүсгүй байснаас асуувал мөрөө хавчихаас өөрийг хэлсэнгүй. Одоо харихаас өөр яахав.
Гэртээ орж ирвэл утас дуугарч байна. Автал
- Эмнэлэгээс ярьж байна. Эхнэр чинь цагийн өмнө ухаан орлоо. Танд хэлэх гэсэн чинь утсаа авахгүй юм. Унтчихаа юу гэх сувилагч хүүхний дуу гарч байна. Эргээд эмнэлэг рүү чавхадлаа. Эхнэр маань ухаан алдсан шигээ гэнэтхэн ухаан орчих нь тэр. Хэд хоногоос эмнэлэгээс гарлаа. Эмч хэлэхдээ “Эпилепси гэдэг уналт таталтын далд хэлбэрийн үзэгдэл байдаг. Гэхдээ танай эхнэрийнх шиг ингэж олон хонодоггүй л юм даа” гэж эргэлзэж гайхсан өнгөөр хэлснээс өөр яг энэ гээд хэлчихээр онош тодроогүй юм.
Өнөө эгч авгай дахин харагдсангүй. Үнэнийг хэлэхэд би түүнийг сэмхэн хайж, худалч хүнд уулзахыг мөрөөсөж байсан ч байж магад. Түүний харцыг, дуу хоолойг дахин нэг сонсохсон гэж тэр. Сэтгэлээс гарахгүй нэг хэсэгтээ л намайг зовоосон санагдана. Мэдээж, ганцаараа байх үед шүү дээ. Эхнэртэйгээ байхад өөр бусдыг бодох завсар зай надад байдаггүй юм. Миний орчлон гэж ерөөсөө л энэ хүн юм байхаа даа.
Түүнээс хойш хорь гаран жил өнгөрчээ. Цаг хугацаа хурдан өнгөрдөг тухай энэ тэндээс уншиж л байснаас биш ийм хурдан өнгөрдгийг мэдрэхгүй явж. Ёстой л он цагийг туулсан хүний мэдрэмж бололтой. Харин өнөөдөр . . . Өнөөдөр дахиад л энэ хүн . . .
Эмгэнийг хараачлан явсаар аймгийн холбооны байшинг тойрохдоо түрүүнийх шиг цочих вий гэж ихэд болгоомжлов. Тэр шуудангийн дэргэдэх модон сандал дээр сууж байна. Зөөлхөн дөхсөөр хажууд нь ирвэл эмгэн доош харсаар байх юм. Бөхийж ирээд царайг нь харвал тэрээр туниа муутайхан уйлж байв.
- Та яасан бэ? Яагаад уйлаад байгаа юм? гэхэд тэр дуугарсангүй.
- Би андуураагүй бол та олон жилийн өмнө надтай нэг удаа таарсан хүн мөн байх шиг байна. Яагаав, автобусанд суугаад хэсэгхэн цуг явсандаа гэхэд эмгэн толгой дохиж байна. Мөн нь ч мөн шүү.
- Танайх энд байдаг юм уу?
- Үгүй
- Тэгээд та энд юу хийж яваа юм бэ? Хамт яваа хүн байгаа юу?
- Үгүй.
Цааш нь асуух гэсэн асуучихаар, ярьчихмаар зүйл олдсонгүй. Хий дэмий л хоёул чимээгүй суулаа. Тэгж, тэгж эмгэн нэг их урт санаа алдсанаа
- Би ганцаараа болоод удаж байнаа. Хорин жил . . . гэлээ. Би сайн ойлгоогүй ч дуугай байж болсонгүй.
- Ээ, намайг уучлаарай. Би мэдсэнгүй. Хүүхдүүд чинь . . .?
- Байлгүй яахав. Тэд маань сайн сайхан яваа гэснээ хуруугаараа хэсэг оролдов. Энэ үйлдэл нь мөн л харсан юм шиг. Ер нь тэртээ хорин жилийн өмнө таарахад ч ойрхон санагддаг байсан тэр л янзаараа байх нь сонин.
- Бидэнд боломж таарах ч юм бил үү гэж бодсондоо л би энд явна гэж эмгэн бас л ойлгомжгүй юм ярив.
- Юун боломж? гэж асууж байхдаа би “энэ эмгэн арай тэр жилийнх шигээ галзуу гэмээр санаагаа бодсоор явдаг юм биш биз дээ” гэж бодож байлаа. Гэтэл
- Энэ бүгдийг засах . . . гээд эмгэн зүрх шивсэн гунигтай харцаар намайг ширтэв. Яагаад ч юм өр өмрөөд явчихлаа.
- Таны юу яриад байгааг би ойлгохгүй байна гэхэд
- Чи намайг яаж олов? гэж тэс өмнөө юм асуув.
- Хүн араас дагаад байх шиг мэдрэмж төрөөд. Тэр жил ч гэсэн бас ингэсэн. Тэгсэн та миний араас явж байсан. Таныг автобусны буудал дээр унахыг харсан. Дараагийн буудлаас гүйгээд ирэхэд та алга болчихсон байсан гэж зай өгөлгүй хэлвэл
- Тэр яахав ээ. Одоо би чамд нэг юм аминчилж хэлье. Чи битгий яваарай. Ялангуяа машинаар . . . гэж хэлээд эмгэн нэг их гуйсан харцаар харлаа. Түүний энэ харц хаа нэгтэй, магадгүй би сэтгэлдээ хардаг байж болох эсвэл намайг он цагийн турш ширтсэн болов уу гэмээр тийм харц аж. Би гайхсан гэхээсээ илүү мэлэрч орхив. Гэнэт миний гар утас бид хоёрыг цочтол чанга дуугарав. Утсанд манай даргын нэр харагдана.
- Хэн бэ? гэж эмгэн айсан өнгөөр асуув.
- Манай дарга гэж хэлчихээд эмгэнээс жаахан холдлоо.
- Та яачихав аа? Босоогүй байгаа юм биш биз дээ? гэж нилээн шавдуухан асууж байна. Даргын яриан дундуур цэнэг дуусаж байгааг анхааруулан дүүд . . . дүүд . . . дуугарна. Бас л цэнэглэхээ мартсан бололтой.
- Үгүй ээ, би очиж явна. Одоохон
- Хурдлаарай . . . гээд утас тасарлаа
“За байз, эмгэн бид хоёр юу ярьж байлаа” гэсэн бодол эргэлдсээр эмгэний дэргэд ирэв.
- Чи тэр үед таниагүй. Одоо бол бүр танихгүй гэж эмгэн тэнгэрийн хаяаг гөлрөн нэг тийм хөшинг өнгөөр хэлэв. Би юу гэж хариулахаа мэдэхгүй дэмий л
- Таны юу яриад байгааг би ердөө ч ойлгохгүй байна. Хэрэв танд ямар нэгэн тус хэрэгтэй бол надад хэлээч. Эс бол манай дарга дуудаад, би яарахгүй бол горьгүй нь гэтэл
- Чи автобусаар эсвэл онгоцоор яваарай. Битгий . . . гэхэд нь тэсгэлгүй яриаг нь тасалж
- Ингэхэд та хэн юм бэ? Би таныг таних ёстой юу? Хамаатан уу? Бид хоёр ямар холбоотой юм бэ? гээд бас л зай өгөлгүй асуулаа.
- Чи бид хоёр холбоотой. Бас холбоогүй. Гэхдээ энэ одоо хамаагүй.
- За, за танд миний тус хэрэггүй юм шиг байна. Ажлаас дуудаад байгаа учир явлаа гэж хэлчихээд эмгэнийг орхин цааш хүчээр хэд алхлаа. Сэтгэлд нэг юм ёг хийчихээд цаанаасаа нэг зовиуртай. Энэ эмгэн чухам хэн бэ? Ямар тус хэрэгтэй болоод намайг ээрчихэв? Яагаад энд яваа юм бол? Яагаад ийм дотно, дулаахан санагдана вэ? гэсэн элдвийн асуултаар өөрийгөө булсаар нилээн холдоод эргэж хартал эмгэн хаашаа ч юм явчихаж. Гайхмаар. Бүр гайхах ч багадмаар.
Эргэж хургасаар эргүүтсэн царайтай юм ажил дээрээ иртэл дарга
- Та чинь утсаа авахгүй яачихав аа? Энүүхэн хоёрын хооронд мянган жил болчихын
- Сая нэг сонин юм болоод . . .
- Таны тэр сонин яахав. Охин чинь ярья гээд түрүүнээс хойш залгасан. Яаралтай л юм шиг байна. Ядаж байхад утас чинь цэнэггүй гээд байхын. Май гээд утсаа сарвайлаа. Утсыг аван хурдхан шиг залгатал
- Аав уу? Яанаа . . .Ээж . . . ээж . . .
- Ээж нь яаваа?
- Ээж эмнэлэгт байгаа. Ухаангүй. Уг нь өнөө өглөө хэсэгхэн ухаан орсноо эргээд ухаан алдчихлаа
- Яачих нь тэр вэ?
- Мэдэхгүй, автобуснаас буугаад л уначихсан гэнэ. Тантай ч гэнэ үү, та залуухан байсан ч гэнэ үү. Мэдэхгүй ээ, баахан юм яриад байсан. Та хурдхан ирж чадах уу? Би айгаад байна
- Аав нь одоохон. Миний охин тайван бай. Ээж нь залуудаа бас нэг ингэсэн юм. Гайгүй байх. Ээжийнхээ дэргэдээс битгий холдоорой. Аав нь одоо гарлаа гэж сандчин хашгираад утсаа таслав. Миний яриаг сонсож байсан дарга маань
- Яасан бэ? Цэдэв ахаа
- Манай хүн уначихаж гэнэ . . .ухаангүй . . . эмнэлэгт . . . шоконд . . . гэсэн хэдэн үгийг хэн ч ойлгохгүйгээр хэллээ. Миний байгаа байдал хэнийг ч сандаргахаар байсан биз.
- Яах вэ? Яамаар байна? Цэдэв ахаа
- Би хурдхан хот оръё. Чи машинаа өгчих. Миний машин эвдэрчихсэн
- Та жолооч аваад явах уу?
- Энд хүн хүч муу байхад бас нэгийг нь авч яваад яахав. Би өөрөө . . . гээд түлхүүрийг нь аваад гарлаа. Нэг мэдсэн чинь аймгаас гарсан замаар давхиж байв.
“Яачихав даа хань минь. Овоо хэдэн жил зовиургүй байсансан. Юу болчихов доо” гэж бодох гэхээсээ гаслан гийнэж явлаа. Яарч байгаа учир гэнэтхэн зам товчлохоор шийдэж шороон зам руу орлоо. Хүчтэй, хурдтай жип гэдэг ийм замд үнэхээр урамтай. Гэсэн ч гэлээ надад бол удаан л байлаа.
“Чи минь тэсээрэй. Хань нь одоохон. Ердөө зургаахан цагийн дараа давхиад очно. Намайгаа очихоор чи минь ухаан орно. Чамдаа хичнээн хайртайгаа одоо хэлнээ. Залуудаа хэлээгүй үг бүхнээ өдий насандаа уяран догдлон байж хэлнэ. Хань минь, би чамдаа хайртай. Насан залууд учирсан чамтайгаа насны хяруу унатлаа ханилахдаа сэтгэлдээ холын хүний мөр гаргаагүй шүү гэдгээ хэлнэ. Нөгөө эгчийн тухай ч, энэ эмгэний тухай ч чамд ярина. Харин тэдэнд элгэмсээд байсан сэтгэлийнхээ тухай ярих уу, болих уу. Нуугаад байгаа ч юм биш л дээ. Чамайгаа гомдоочих вий л гэж тэр”
Би бодолдоо ороогдох хэдий ч замын энхэл догол, эргэлт тойрууг гарган давхисаар байлаа. Гэтэл гэнэтхэн тэр эмгэний уруул дээрх мэнгэ санаанд буув.
“Яагаад миний ханийн мэнгэтэй тийм төстэй байв аа? Ингэхэд энэ эмгэн, тэртээх он жилүүдийн өмнөх эгч хоёр чухам хэн бэ?” гэж бодогдох зуур түүний “Чи тэр үед таниагүй, одоо бол бүр танихгүй. Хорин жилийн өмнө би ганцаараа болсон” гэсэн үгс чихэнд хангинах шиг болоход би машинтайгаа агаарт хөвж байгаагаа мэдэв. Би өнөөх ухаад орхисон карьерын нүхэн дээгүүр харайж байгаа ажээ.
Газраас тасарна гэдэг ямар сонин мэдрэмж вэ? Хань минь чамдаа би хайртай. Би заавал хэлнэ. . . Заавал . . .

2014. 06. 02.

Түмэнбаярын Бум-Эрдэнэ.

http://bumerdene.blogspot.com

zam-085.JPG
Хэмжээс: 600x450 103k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 3749

mongolia2007year-176.JPG
Хэмжээс: 600x450 83k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 4062

khuv5-043.JPG
Хэмжээс: 600x450 60k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 3465