|
|
 Өгүүллэг: С.Б.Бат-Эрдэнэ : ХӨНДҮҮР СЭДЭВ
Оруулсан admin on 2008-10-15 01:50:28 (4481 уншсан)
...Хүүхэд гэхэд сонин байлаа ч
Хүний чихэнд содон дуулдлаа ч
Наадаж өссөн багын нөхөд минь
Насаараа нэгэндээ “ангийн хүүхэд” ээ... (Зангад гуайн дуулсан дуунаас)
…Дүүд… дүүд… дүүд… Юм ч хийлгэхгүй зогсоо, зайгүй чарлах мессенжрийнхээ хаягыг харлаа. Ямартай ч таних хаяг биш байна. Ирсэн захидал, мессенжерт хэн хэн байна энээ, тэрээгээ шалгачихаад мессенжрээсээ гарахаа мартаж орхисон хэрэг л дээ. “Үгүй ер, хэнбэ гуай нь ингэж уйгагүй залгадаг байнаа” гэж бодохуй дор саваагүй гар маань аль хэдийн тархинаас түрүүлэн дуудлагыг хүлээж авчихсан байх нь тэр. Гэнэт нөгөө …дүүд… дүүд… чинь:
-Байна уу? Өөрөө Бат-Эрдэнэ үү? Гэх үл таних эмэгтэйн дуунаар хариу сөрөн:
- Хэрвээ та тийм нэртэй хүнтэй л ярих гэж холбогдсон бол тэр хүн чинь биеэрээ байна. Үл таних эмэгтэй:
-Мөндөө хөөрхий, яг мөн хэмээн олзуурхангуй дуу алдсанаа:
-Чи ч багын үг хоосон буцаадаггүй хэгжүүн хэвээрээ шив дээ? Баагий:
-За бүсгүй минь, багаас минь мэдэх, удам судраар минь дуудах нь бололтой, та өөрийгөө нэг танилцуулчих уу хө? Тэгвэл миний хувьд тантай ярилцахад арай дөхөмтэй байх болов уу? Үл таних эмэгтэй:
-Би Уугий байнаа. Баагий:
-Би их олон Уугийг танидаг, бас мэддэг. Үл таних эмэгтэй:
-Тэр хардаа, ингээд үг сөрөөд юм ярьж болдоггүй яг хэвээрээ шүү, намайг чи сайн мэднэ шүү, би У…р (энэ удаа нэрээ бүтнээр нь хэллээ, эндүүрч андуурахын аргагүй ховорхон нэртэй хүн л дээ) байнаа. Баагий:
-Пөөх, ямар сонин хүн бэ? Яаж миний хаягыг олоо вэ? У...р:
-Яаж, яаж гэнэ шүү. Чи өөрийгөө хорвоо дэлхийгээр нэг зарлаж орхичихоод. Орлоогоос хаягыг чинь хайсаар байгаад оллоо. Өнгөрсөн жил чиний нэг юуг чинь ч билээ уншаад, тэгэхэд майл хаяг чинь байсан санагдаад. Бас яг мөн үү, биш үү гэж жаал эргэлзээд өнгөрсөн юм. Саяхнаас, саяхнаас ч гэж дээ, бараг жилийн өмнөөс чамтай нэг сайхан хууч хөөрч, жаргал зовлонгоо ярьдаг юм уу гэж бодоод байдаг зав болохгүй, амжихгүй явсаар байгаад саяхнаас ажлын хажуугаар хулгайгаар зав гаргаж юм, юумыг чинь уншиж, хайсаар байгаад “Хатгамал”-ыг чинь олж уншаад л яг мөн гэж итгэлээ. Хачин царайлчихсан байсан чинь яг л өчигдрийн юм шиг нүдэнд харагдаад, инээд хүрээд болж өгдөггүй тамхины өрөөнд орж жаал инээж авсан шүү. Чамруу өчнөөн залгаад ер авахгүй хүн юмаа. Баагий:
-Ээ дээ, олон жил өнгөрч дээ. За чи минь тэгээд хаагуур байна даа? Амьдрал ямар байна даа? Хэдэн жил уулзсангүй вэ? Гээд асуултыг ар, араас нь урсгаж өглөө. Уулзалдалгүй хорин есөн жил өнгөрчээ. У...р:
-Найз нь яах вэ дээ, ...-д (нэгэн төсвийн байгууллага) үзэгний бариул ажилтай. Сониноос хөгшин чинь эмээ болсон, ачтай ч, бас зээтэй ч болсон шүү дээ. Баагий:
-Өө хө хө, тэгвэл манай О... чинь өвөө болчихсон гээд ач, зээгээ эрхлүүлээд... гэтэл У...р маань миний яриаг шууд таслан:
-Ач тэвэрдэг жил цаадах чинь “Би энд хүнтэй суулаа, чи амьдралаа бодоорой” гэж тэнэгтдэг байна шүү дээ. Өдий насанд одоогоос жилийн өмнө шүү дээ, тэгэхээр чинь анх үерхэж эхэлсэнтэйгээ бараг гучаад жил ханилчихаад тэгж хэлнэ гэж даанч бодсонгүй явсандаа. Баагий:
-Айн, арай худлаа байлгүй дээ. Зургаад орсон намар та хоёр чинь ангийнхнаа манлайлан охид, хөвгүүдээрээ талцдаг байсныг болиулан ангид коллектив тогтоож өөрсдөө үлгэр үзүүлэн хамгийн түрүүнд үерхэж эхэлж байсан чинь ёстой өчигдрийн юм шиг санагдаж байх чинь вэ. Одоогоос яг арван жилийн өмнө манай ангийн Хар Л..., Д.А... , Т... , С..., Н... нартай нэг бужигнаж байхад О... г Сөүл явсан гэж сонссон л доо. Одоо хүртэл тэндээ байгаа хэрэг үү? У...р:
-Тийм, тийм. Анхандаа манай хүн өрөө дараад л намайг татаж авах амтай явсан ч тэр л үеэс хүүхдүүдийн маань зан авир жигтэйхэн өөрчлөгдөөд яг л ид шилжилтийн нас нь эхэлж байсан болохоор хөгшин чинь явж чадаагүй юмаа хө. Баагий:
-Хөгшөөн, танайх чинь хэдэн зулзагатай юм бэ? Хөгшин чинь гурван бахиалын дайсантай. У...р:
-Манайх чинь том хоёр маань охин, бага хоёр нь хүү шүү дээ. Баагий:
-Чамайг чинь арав төгсөхдөө их гэдэстэй байсан гэж сонссон юм байна, тэгэхээр том чинь хорин тав, зургаатай гэсэн үг үү хө? Бага чинь хэд хүрч байна даа? У…р:
-Төгсөөд сар ч хүрээгүй том охиноо гаргасан, одоо хорин зургаатай, бага маань хорьтой. Ёстой ойрхон бөөндчихсөн байгаа биз? Ах эгч нараасаа түрүүлээд дүү нар нь эмээ болгочих юм даа. Яг л О… бид хоёр шиг хамгийн бага хүү маань дөнгөж арав төгсөөд л нэг годгор бор охин дагуулаад ороод ирсэндээ. Тэгэхэд О… дуулчихаад “Удахгүй ачаа тэврэх нь ээ” гээд л сүйд, майд болоод байсан хүн чинь, яг цаг дээрээ тулсан чинь “Би хүнтэй суулаа, чи амьдралаа эртхэн бодоорой” гэдэг байгаа даа. Эмээ болчихоод одоо би нэг хар юмны эрэлд гарах юм байлгүй. Баагий:
-Уг нь манай ангийн ганц гавал, ангийнхсаад байх юмгүй сургуулийн ганц гавал “Алтан медаль”-тай төгссөн, сүүлд МУИС-ыг улаан дипломтой дүүргээ биз дээ. У...р:
-МУИС-ыг улаан дипломтой дөнгөөгүй шүү дээ, тэр үед бид хоёр чинь Хайлаастад хашаа байшинд тусдаа гарчихсан, өөрсдөө юу ч мэдэхгүй хүүхдээрээ хирнээ залуухан аав ээж болчихсон, хүүхдүүд нялх нойтон, манай хүн л ёстой гүргэрдээ матийж байж амьдралаа авч явахын хажуугаар сургуулиа хөх дипломтой төгссөндөө. Баагий:
-Тэгсэн үү хө. Манай О... ч уг нь хүн тал дээрээ уг нь чулуу эр хүнсэн, амьдралаа аваад л явах хүн дээ уг нь ч. Хар багаасаа, ёстой хар багаасаа ханилчихаад яаж тэнэгтэж байгаа юм бол доо. Аль эсвэл нэг бага залуу юмтай нийлээд, нялх ногооны амтанд толгой нь эргэсэн юм болов уу? У…р:
-Үхсэн хатсаных нь нялх ногоо байх вэ дээ, чи цаадахыг нь хэн гэж бодноо? Баагий:
-Хөгшөөн, чи бүр цаад хүнийг нь ч мэдэж байгаа хэрэг үү? Тэгээд надаас асуухыг бодоход би бас таньдаг болж таарах нь ээ? У…р:
-Яг тийм, чи танихын сайнаар танина. Баагий:
-Байж байгаарай, би бараг таачих шиг боллоо. О…г юу? У…р:
-Яг тийм, чи яасан сайн мэдэж байх юм бэ? Баагий:
-Хойно ТМС-д байхад О… та хоёрыг үерхэхээ болиод О…, О…г хоёр үерхэж байгаа гэж талийгаач Аагий захиандаа бичсэн байсан юм… У…р:
-Юу гэнээ? Аль Аагий вэ? Арай А…г талийгч болчихсон юм биш биз дээ? Баагий:
-Бишээ, биш. А…р, чи мэдээгүй яваа юм уу? У…р:
-Хэзээ тэр вэ, чи үнэн хэлээд байна уу? Найз нь ёстой дуулаагүй юм байна. Баагий:
-Би яг хэдэн он гэдгийг нь санахгүй байна. 92-93 оны үед байхаа, Толгойтод нэг хороо, хорины дарга хийж байхдаа, хэдэн нөхөдтэй ууж суугаад гал түймэрт өртсөн шүү дээ. Өртөх ч гэж дээ гэрт байсан хувинтай бензин гэнэт авалцаад манай хүн тасарчихсан байсан уу яасан юм бол доо, ганцаараа шатаж талийгч болсон шүү дээ. У...р:
-Ямар аймаар юм болсон юм бэ, би яагаад өдий хүртэл дуулаагүй явдаг билээ. Баагий:
-Хойно ТМС-д байхад А...р л ангийнхныхаа болон Монголын тухай сонин ихтэй захиа Баагий бид хоёрт бичдэг байсан даа. У...р:
-Ямар Баагий? Баагий:
-Яагаа вэ, манай ангийн “сармагчин”, бид хоёр хойно ТМС-д хамт байсан шүү дээ. За тэр ч яах вэ, О...г явсаны дараа л араас нь ямар нэгэн аргаар очих л хэрэгтэй байж дээ. У...р:
-Найз нь хэлээ биз дээ, хүүхдүүд ид шилжилтийн насан дээрээ байсан болохоор явж чадаагүй гэж. Баагий:
-Та хоёр ямар хөгшин шигээ хүүхэд аваад үлдэх хөгшчүүлгүй гэх биш. Ба багшынд (Манай ангийн О...-ын аав буюу У...рын хадам эцэг) орхиод явахгүй дээ. У...р:
-Хэцүү шүү дээ, манай хадмууд чинь. Баагий чи өөрөө Ба багшыг, бас До багшыг (Ба багшын эхнэр, бас л манай сургуулийн хатуу чанга багш нарын нэг л дээ) ямар хүмүүс вэ гэдгийг ер нь мэдэх л ёстой доо. Баагий:
-Их л хатуу, зарчимч улсууд шүү уг нь ч. Гэхдээ ганц хүүгийнхээ хүүхдүүдийг хараад үлдсэн бол та хоёрын амьдрал ингэж ид тогтох насан дээрээ салан замхрахгүй л байсан даа. У...р:
-Хатуу үзэл бодолтой, хатуу чанга зантай яг л тэр хэвээрээ шүү дээ. Ямар сайндаа л дөнгөж арав төгссөн хүүхдээрээ бид хоёрыг хашаа байшин авч өгөөд “Яагаа ч үгүй байж бухын баалтаар баадаг, том толгойтой улсууд. Одоо наашаа харалтгүй шүү!” гээд тусд нь гаргачихаж байх вэ дээ. Тэгэхдээ тэр нь бид хоёрт амьдралын асар их сургамж, аж амьдралын асар их арга туршлага суулгаж өгсөн гэж хөгшин нь одоо ч боддог юм шүү. Баагий:
-Тэр ч тийм байх шүү, хөөрхий гэж. Хөгшин нь чамайг сүүлд ичнээгээр полийг (Хуучин нэрээр Польтехникийн Их Сургууль) төгссөн гэж сонссон. Ямар мэргэжлээр төгсөө вэ хө? У...р:
-Нийтийн хоолны технологоор төгссөн шүү дээ. Баагий:
-Одоо мэргэжлээрээ ажиллаж байгаа юу хө? У...р:
-Социализмын үеийн мэргэжлээр явахаа байсан цаг шүү дээ хө. За тэр ажил төрөл ч яах вэ, нэг юм болгоод л байна. Харин энэ олон жилийн амьдрал маань ингээд нэг л биш болж орхилоо доо... (хэнгэнэтэл санаа алдах нь дэргэд юм шиг сонсогдон сэтгэл зүгээр л нэг эзгүйрч орхиж байна гээч) Баагий:
-Тэгээд цаад тэнэг чинь аав, ээждээ хэлсэн болов уу? У...р:
-Тийм зүрх байхгүй ээ, одоохондоо аав ээж хоёрт битгий хэлээрээ гээд байгаа юм шүү, ёстой хөгийн муухай амьтан. Манай бага одоо эхнэр хүүхэдтэйгээ аав, ээж хоёр дээр байгаа шүү дээ. Ач маань Ба багшын энгрийн зүүлт болсон доо. Хадмууд тэр талаар ганц ч үг дурсахгүй байхыг бодоход хэлж зүрхлээгүй л дээ, чадах ч үгүй. Хэрвээ тэр зүгийн ямар нэгэн юм дуулсан сонссон бол Сөүлд галтайгаа бууж байж ч магадгүй л хүмүүс шүү дээ...
Нэг хэсэгтэй л өөрсдөө ч мэдэлгүй, бид хоёрын хэн маань ч дуугарсангүй, дор дороо өөр, өөрийн бодолд дарагдан суусан байлаа... Гэнэт:
-Чи ч багадаа ёстой нэг хөөний намаг байсан шүү. Чи муу ээжээрээ үүрүүлээд ирдэг байснаа санадаг уу? Гэх дуунаар овсхийн цочлоо. Баагий:
-Юу гэнээ? У...р:
-Бас ээжийгээ үзүүлэнгийн ханын шүүгээнд суулгасан хүн манай ангид л лав чамаас өөр хүн байхгүй дээ хэмээн хөгжилдөн инээх гэж оролдох нь нэг л тийм олигтой болж өгсөнгүй. Баагий:
-Хөгшөөн, хөгшин нь жаал юм бодоод. Миний тэр багын явдлууд яах вэ хө, хоёул тэр талаар дараа жичид нь халъяа хө. Харин хөгшин чинь энэ талаар нэг юм эвлүүлдэг юм бил үү гэж бодоод. Та хоёр шиг иймэрхүү байдлаар хичнээн айлын амьдрал сүйрч, хичнээн хүүхдүүд ааваасаа, ээжээсээ ингэж амьдын хагацал үзэж байгаа болоо гэж бодогдоод болдоггүй ээ хө. У...р:
-Тиймээ хө, тэр үнэн! Тийм болоод л хөгшин чинь чамайг тэгэх ч болов уу гэж бодоод чухамдаа чамруу уйгагүй залгасаар байж арайхийн холбогдсон минь л энэ шүү дээ. Миний мэдэхийн л “Б” –ын (“Б” бүлгийн) Шар Баагий, Цээгий хоёр нилээн хэдэн жилийн өмнө яг иймэрхүү замаар салсан гэж сонссон. Цээгий нь Сөүлд хүнтэй болоод Шар Баагий нь архинд ороод өвгөнтөд очсон сурагтай байсан, одоо ч үгүй болоо биз дээ. Баагий:
-Би энд ирэхээсээ өмнөхөн Шар Баагийг өвгөнтөд очсон гэж сонссон л доо. Тийм учиртай хэрэг байсан юм уу...
Ингээд бид хоёрын яриа нилээн удаан үргэлжилсэн. Мэдээж алдрайхан, насан багын найзтайгаа гучаад жилийн дараа тааралдахад ярьж хөөрөх, асуух сонирхох зүйлс хэн, хэнд маань хир ихтэй байсан нь эрхэм уншигч авхай та нарт ойлгомжтой биз ээ. Энд өгүүлэх гол сэдвээсээ хазайсан бусад яриаг ингээд орхихоор шийдлээ.
Арван гуравхан настай, зургаа дугаар ангийн сурагч байхаасаа эхлэн үерхэж, хэдийвээр дунд нь бага залуу насны бие, биедээ гомдох туних зэргээр түр зуурхан муудаж, бие биедээ өөрийгөө “өөр хүн” гэдгээ мэдрүүлэх гэж өөр хүнтэй үерхэж нэр холбогдож л явсан болохоос биш нидэр дээрээ насаараа гучин жил ханилсан дөч гараад нас тогтон, бүр эмээ өвөө болсон хойноо ийм нэгэн гэр бүлийн амьдрал сүйрэх замдаа орсонд харамсавч баршгүй.
* * *
-Тийм дээ, хичнээн гэр бүл амьдралаа авч явах гэж, амьдралаа дээшлүүлэх гэж ингэж салгуун алсад байснаараа амьдрал нь эсэргээр эргэн орвонгоороо өөрчлөгдөн салж сарниж, үр хүүхдүүдээ амьдаар нь өнчрүүлж байгаа болоо?
Хэрвээ улс маань улс шиг улс байгаад, төр засаг нь төр засаг шиг байж, улс орны удирдагч лидрүүд нь жинхэнэ удирдагч, жинхэнэ лидр шиг байж чадсан бол, хэрвээ улс эх орондоо шударгаар хөдөлмөрлөөд, хөдөлмөрлөснийхээ хирээр цалинжиж, тэр нь амьжаргаанд минь хангалттай хүрдэг байсан бол Монголын маань түм, буман залуус үхсэн үлийгээ хийж харьд одон, харийн эздийн хар ажлын мал, боол нь болон зүтгэж, хүний нутагт хоргодон шигдэж хайртай Халх нутгаан, хань ижлээн, үр хүүхдүүдээн санан, санан бэтгэрч суух билээ дээ?
Бас ч гэж болоогүй цөөн биш айлын амьдрал, өчнөөн жил хоёул ижилдэн, мөр зэрэгцэн зүтгэж хөл дээр нь босгосон амьдрал нь ийнхүү дээрхийн адилаар нуран унаж байгаа болоо гэж бодоход сэтгэл өвдөхгүй байхын аргагүй.
Насан багын минь анд, Ба багшын О...! Найз минь, чи минь уг нь ухаантай хүнсэн. Чи хар нялхаасаа ханилсан ижил хань, өсч өндийн том болж өөрийг чинь аль хэдийн өвөө болгочихсон дөрвөн сайхан хүү охин, хоёр муухай ач болон зээдээ эргэж ирнэ гэж найз нь итгэж байгаа шүү! Миний найз ч уг нь ухаантай даа. О...г та хоёрыг найз нь адилхан харьд, төрлөх нутгаасаа хань ижил, үр хүүхдүүдээсээ хол байгаагын хувьд ойлгож байгаа. Миний найз нар харийн хар амьдралыг харийнхаар нь, хараар нь орхиод хань ижилдээн, үр хүүхдүүддээн эргэж очино гэж найз нь итгэж байгаа шүү!
Хань ижлүүд тань ч, хайртай хүүхдүүд чинь ч аавыгаа, ээжийгээ эргэж ирнэ гэж өдрийн бодол, шөнийн зүүд болон хүлээж суугаа.
Энэ айлыг салж сарнихад нөлөөлсөн гол зүйл нь хүүхдүүдийнх нь “Шилжилтийн нас” л байх шиг. Хувь хүний шилжилтийн нас ч яах вэ дээ арван хоёр, гуравтайгаас эхлээд арван долоо, найм үсрээд л хорь хүртэл тав зургаан жил л үргэлжилнэ. Харин нэг нийгмээс, нөгөө нийгэмд шилжих “шилжилтийн үе”-д төрснөөрөө л бид хамгийн азгүй (магад ч үгүй өөрөө овсгоо зальтай, залжин сэргэлэн бас ичих нүүргүй төрсөн бол хамгийн азтай ч байж магадгүй) хүмүүс болж таарч байна даа.
Хэдэн жил үргэлжлэх “шилжилтийн үе” вэ? Хэд, хичнээн залуус ингэж хараар харьд зорих бол? Хичнээн айлын амьдрал дээрхийн адилаар хоёр тийш болох болоо?
Харьд хараар байх ч хүсэх зүйл ч бас биш шүү дээ. Цаг үргэлж л мөнхийн түгшүүр дор амьдрах гэдэг яагаад ч хүсэх зүйл биш нь ойлгомжтой. Хэн хараар харийг зорьдог билээ дээ? Боломжтой, бололцоотой хүмүүс үү? Ядаж л хоёулаа хамтдаа гараад явчихаж чаддаг бол нэг ч болов айлын амьдрал элэг бүтнээрээ байх магадлалтай л юм. Гэвч санасанаар болдоггүй хорвоо гэж.
Миний анзаарсанаар үнэхээр харьд хараар байгаа болон цагаанаар (Албан ёсны визтэй оршин сууж ажиллаж байгаа хүмүүс) ажиллаж амьдрах хүмүүсийн нөхцөл бололцоо нь ч өөр. Цагаанаар байгаа хүмүүс ядаж л баригдаж, тавигдана гэж айж эмээх зүйлгүй, эхнэр, нөхрөөсөө хол байсан ч тэр бүрий ирж очоод байх нь цөөн ч гэсэн, ямартай ч өөрөө хариад уулзчихдаг, эсвэл урилга өгөөд хэсэг хугацаагаар гэрийнхнээ авчирчихдаг болохоор ерөнхийдөө хамтрагч, хамтран амьдрагч гэсэн ойлголт байхгүй. Цагаан байхын сайхан нь энэ.
Харин хар хүмүүсийн амьдрал ч хар даа, хар. Харих, ирэх нь бүү хэл, гарч орохдоо ч айдас, хүйдэстэй. Эх орон, эхнэр хүүхэд, гэр бүлдээ хайргүй дээ биш, хариад очлоо гэхэд тэднийгээ энд байгаа шигээ аваад явах боломжгүй дээ харих хүсэл үнэндээ хэнд маань ч байдаггүй. Гэр бүлийнхэн нь ч энэ байдалтай аль хэдийн эвлэрчихсэн, болж өгвөл байгаад байгаарай, болгоомжтой байгаарай, биеэ бодоорой хэлээстэй, захиастай. За тэгээд энэ мэтчилэнгээс болоод ижилдэх, хамтрагчын эрэлд гарна. Олдох нэгэндээ олдоно чиг. Хамтран амьдрахын хувьд байр сууц, хэрэглээ, хоол хүнс гээд эдийн засгийн хэмнэлттэй талууд байх, бас хүний хань бараатай байна гэдэг ч тийм ч муу юм биш шүү дээ.
Харин муу тал нь дээрхи явдал. Хичнээн сайхан айлууд дээрхи маягаар хоёр тийшээ болон салж сарнисан болоо? Цаашид хичнээн удаа дээрхи явдал давтагдах болоо?
Эцсийн эцэст хэлэхэд найзууд минь, залуус минь, амьдралдаа ухаалаг хандаачээ!...л гэх гэсэн юм. Хэдийвээр хэн нэгэн нь гадагшаа гарсан ч гэсэн ээжтэйгээ, аавтайгаа элэг бүтэн хүүхдүүд, элэг бүтэн өрх гэр шиг аз жаргал гэж байдаг гэж үү? Залуусаа, ухаалаг амьдарцгаая!
С.Б.Бат-Эрдэнэ. Япон, Ивай 2008-10-14
(
Сэтгэгдэл бичих? |
Өгүүллэг |
Оноо: 0/0 |
Өгүүллэг )
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.
|
|
|
|
 |
Санал асуулга |
 |
|
Та манай гишүүн болохыг хүсвэл энд дарна уу.
t
Одоо онлайнд 331 зочин 0 гишүүн байна.
|
|
|
 |
 |
Агуулга |
 |
|
| Бямба, 2024.03.30 | | · | Лха Отхан : ЗАМЫН ТУХАЙ ШҮЛЭГ |
| Даваа, 2024.03.04 | | · | Б.Явуухулан: Сонин сурвалжлагчид ярьсан нь |
| Пүрэв, 2024.01.25 | | · | Г.Мөнхтулга : ХАЙР |
| · | Г.Мөнхтулга : ТҮҮНД |
| Пүрэв, 2023.12.21 | | · | Г.Мөнхтулга : ХОТЫН ШӨНӨ |
| · | Г.Мөнхтулга : ЧАМД |
| Мягмар, 2023.12.12 | | · | Долгорын Цэнджав : ТАМГА |
| Мягмар, 2023.12.05 | | · | Г.Мөнхтулга : Зүүд |
| · | Г.Мөнхтулга : ХЭДЭН ҮГ |
| · | Г.Мөнхтулга : ДҮРСГҮЙ БОДОЛ |
| · | Г.Мөнхтулга : БҮСГҮЙ ЧИ НАМАЙГ ХҮЛЭЭДЭГ ҮҮ |
| · | Г.Мөнхтулга : БИ ХИЙСЭЖ БУЙ НАВЧ |
| Даваа, 2023.11.27 | | · | С.Начин : Уучлалын шүлэг |
| Пүрэв, 2023.10.19 | | · | А.Эрдэнэ-Очир : АЯЛАГХАН ЗАЛУУ НАС МИНЬ |
| · | Ц.Доржсэмбэ: ЧИНИЙ САЙХАН ГАРЫН ХҮЙТЭН |
| · | Ц.Доржсэмбэ: ЦАС БОРОО |
| Лхагва, 2023.10.18 | | · | Т.Дарханхөвсгөл : Үхэр огдой |
| · | Б.Явуухулан НҮҮДЭЛЧНИЙ НАМАР |
| · | А.Эрдэнэ-Очир : Тунгалаг гунигийн улирал |
| · | Ц.Доржсэмбэ : НАМАЙГ ХАРСАН НҮД |
| · | С.Ууганбаяр : НАМАРТ БИ ДУРГҮЙ |
| · | Т.Дарханхөвсгөл : Бидний намар |
| · | А.Сүглэгмаа : Навчисын шуурганаар |
| · | Ц.АВИРМЭД : ТЭР НАМАР |
| · | Д.Бямбажав : НАМАР |
| Ням, 2015.10.25 | | · | Зундуйн Дорж |
| Бямба, 2023.10.14 | | · | Зундуйн ДОРЖ : Өглөө болгон эрт босч |
| · | Батсайхан Баттөгс : Миний нутгийн намар |
| Мягмар, 2023.09.12 | | · | Ц.Бавуудорж : МЭДРЭМЖИЙН ТУХАЙ ШҮЛЭГ |
| · | Ц.Бавуудорж : ИТГЭЛ |
| · | Ц.Бавуудорж : ТОМЪЁО |
| · | Ц.Бавуудорж : НАМРЫН ӨВСӨН ДУНД |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : МАШИН |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : ЦЭН ТОГОРУУ |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : ЖАРГАЛ НЬ ТЭР |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : ӨНӨӨДӨР |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : Миний ертөнц |
| · | Ю.БАЯН-ОЧИР : ӨМГӨӨЛХҮЙ |
| · | Ю.Баян-очир : Мод |
| Мягмар, 2023.08.22 | | · | Б.Болормаа : Намайг явсны маргааш |
Та сараа сонгоно уу
 |
|
|
|
 |
|
Facebook 
Twitter 
