|
|
Өгүүллэг: Б.Болормаа : Цэргийн нууц
Оруулсан admin on 2023-03-18 21:38:40 (6842 уншсан)
Сая л бүртийх үүлгүй анивчин гялалзаж байсан од мичдийг хоромхон зуур бараан үүл бүрхэж, алсад тэнгэр нижигнэж цахилгаан цайлсхийх нь удахгүй энд бороо орно гэдгийг илтгэх мэт.Хэд хэдэн салхивч онгорхой боловч олны бүлээн амьсгалтай бүгчим агаар бас хөлс,шивэр,хулмасны үнэр холилдсон тэр гээд хэлэх аргагүй эвгүй үнэр,хамар цоргин мэдрэгдэвч энэ нь Хүрэлбаатарт огтхон ч хамаагүй дасал болсон үнэр танар байлаа.Хүрэлбаатарын нойр аль хэдийнээ хулжиж,хий дэмий тийчлэн хэвтэхдээ,хорвоо ертөнцийн элдэв хачин эх захгүй,эрээвэр хураавар бодол сэтгэлийг нь үймрүүлнэ.Арваад хонгийн дараа халагдах болсон Хүрэлбаатарын яарсан сэтгэлд арван хоног арван жил шиг санагдмой. Хүрэлбаатар анх цэрэгт ирээд, цолтой цолгүй, тушаалтай тушаалгүй ах нарынхаа "Цэргийн нууц" гэсэн хоёрхон үгээр халхавч хийж түүнийгээ "Та нарыг хал үзүүлж хашир суулган цэргийн эрдэмд сургаж, жинхэнэ эх оронч үзлээр хүмүүжүүлэх болно"хэмээн тайлбарлаж, учир нь үл ойлгогдох зодуур нүдүүрт өртөгдөн,хуульгүй хатуу дэглэмийг даах сэтгэлийн тэнхээ алдарч,гурван жил гэдэг гуч дөчин жил шиг санаанд багтамгүй урт удаан хугацаа шиг санагдаж"Хүний нутагт ясаа тавих нээ" "Эндээс оргож аав, ээждээ эсэн мэнд бараагаа харуулах минь"хэмээн бодож байсан нь саяхан.Гэтэл энэ гурван жил худлаа хэлсэн хүнд нүд ирмэх зуур л өнгөрчээ.Хүрэлбаатар цэргийн гурван жилд хийж бүтээсэн зүйл хомсхон ч амьдралд хөлөө олоход анхны том үүд хаалга болжээ гэдгийг сая л ухаармой. 0 0 0 Тэртээ алсад харагдах үүлсийн янз бүрийн хэлбэрээр хувиран өөрчлөгдөх дүрсийг хэдхэн хонгийн дотор нар салхинд гандаж борлосон,нүүр царайгаа атируулан байж ажиглан гүн бодолд автагдан гиюүүрч суусан Хүрэлбаатар"Хүрэлбаатар босоод" гэсэн салаан захирагчийн хахирган дуунаар сандран босож,хувцасаа янзлангаа,гялалзтал тосолсон хуучирч муудсан хором гутлаа хавсран номхон зогсоод" Байлдагч Хүрэлбаатар" хэмээн ёслов.Салаан захирагчийн дээрэлхүү хүйтэн зэвүүн харц, ёжтойхон инээмсэглэл Хүрэлбаатарыг хөдөлгөх эрхгүй ширтэх нь нэг л аймшигтай."За одоо намайг яаж дэглэх бол" "Зүгээр байхад хүнийг зодож тамлаад"" Би тэсэхгүйнээ" гэж бодохуйд нуруунаас хүйт даан хөдлөе хөдөлж болохгүй,зугтая зугтаж чадахгүй тийм давчуухан орон зайнд байгаагаа гүнээ ухамсарлах мэт гөлийн зогсов. "За болно" "Улс төрийн орлогчийн өрөөнд" гэдгийг сонсоод сэтгэл түр тайвширснаа явдал дундаа "Орлогч яагаад намайг дуудаж байгаа бол" хэмээн аягүйцэн бодлоо.Улс төрийн орлогчийн өрөөнд цэргийн дугаар ангид хувиарлагдан ирэхэд хүлээн авч яриа хийж байсан,цэргийн эрдэмд булчин шөрмөс нь чангарч,цээж мөр нь тэгширсэн,тамхинд нүүр нь барзааж харласан,дэслэгч цолтой,өндөрдүү н+уруутай 40 орчим насны махлаг бор хүн тамхи баагуулж суулаа.Тэрбээр Хүрэлбаартай их л дотносог мэндлээд,суухыг зөвшөөрөв.Дэслэгч бэлэн тамхи гаргаж Хүрэлбаатарт тамхилахад,Хүрэлбаатар тамхи татдаггүйгээ хэлээд толгойгоо сэгсрэв.Дэслэгч жогтойхон харцаар Хүрэлбаатарыг харан доогтойхон инээмсэглснээ:-Зүйтэй үүнийг жигшиж явах хэрэгтэй.Анхан би чам шиг толгой сэгсэрдэг байлаа.Харин одоо тамхигүй бол амьдрал зогсчих шиг болдог хэмээн хэлээд, хуурайшиж хогцруудсан уруулдаа хавчуулан шуналтайхан сорж гашуун утааг сэтгэл хангалуун хамар амаараа зэрэг үлээн гаргаж байвмой. Дэслэгч тамхи татаж дуустал Хүрэлбаатартай дуугарсангүй.Сая л тамхи татаж дуусаад,тамхиныхаа ишийг хар ногоон өнгийн үнсний саванд нугачин дарж орхисноо,Хүрэлбаатарын дэргэд ирж мөрөөр нь хагас тэвэрч аваад:"Дүү минь,за тэгээд цэргийн амьдралд хир дасаж байна даа"гэхэд,Хүрэлбаатар болгоомжилсон зориг муутайхан өнгө аясаар"Гайгүй дасаж байна"гэв. -Гэр орноо санаж байна уу? -Гайгүй гээд,Хүрэлбаатар толгойгоо илэх нь сурагчийн ширээний араас гараад удаагүй байгааг илтгэх мэт. -Хээ хээ... гэрээ санаж байгаа чинь нүүрэн дээр чинь бичээстэй хэмээн Дэслэгч доогтойхон инээв.Хүрэлбаатар инээмсэглэх аядавч ичсэндээ нүүр нь час улайв. -Гэрээ санаж бага нялх амьтаныг юугаар дайлдаг юм билээ гэж хэлээд,ширээнийхээ нүднээс тавагтай цэнхэр цоохор цаастай чихэр бас ундаа,шилэн аяга ширээн дээр гаргаж тавиад Хүрэлбаатарыг дайлав.Учрыг үл ойлгосон Хүрэлбаатар чухам юуны учир дайлага цайлага болоод байгааг гайхан алмайрч орхилоо.Дэслэгч нилээн зальжнаар хошуугаа цорвойлгон: -Хүрлээ чи юу болоод гөлөрч орхивоо,чихэр ид, ундаа уу, үүнд гайхаад байх юу байна, монгол хүн байна даа,чи чинь Жамбал гуйн хүү гэсэн биздээ? гэв.Хүрэлбаатарын нүд илт сэргэж, -Та манай аавыг таньдаг юм уу? -Танихаар барах уу,бүр хамт ажиллаж байсан юм.Одоо Жамбал гуай юу хийж байгаа вэ? -Аав хуучин ажлаа л хийж байгаа, та манай нутгийн хүн үү? -Тийм ээ, би нутгаасаа гараад арван тав зургаан жил болж байна, Нас ахиад ирэхээр өөрийн эрхгүй төрсөн нутаг орноо их үгүйлээд байдаг юм байна гэж гунигтайхан хэлээд,гүнээ шүүрс алдмой.Дэслэгч ширээн дээр байгаа тамхинаас нэгийг сугалж аваад асааж, шуналтайхан хэд хэд угсруулан сорж байснаа: -Амьдралын эрхээр муу ах нь энд тэнд тэнэж явна даа гэж цонхигор царайлан хэлээд хөдөлгөөнгүй хэсэг сууж, тамхи татав. Харин гэнэтийн энэ учрал нь Хүрэлбаатарын сэтгэлд хуралдаж байсан айдас хүйдэсыг арилгаж,нүдэнд нь илт баярлаж хөөрсөн сэтгэлийн оч гялалзаж эхлэв.Тамхи татна бодолдоо автагдана гөлөрч байсан дэслэгч нэгийг ухаарсан бололтой: -Хүрлээ чи ер нь ирээдүйд ямар мэргэжилтэй болохыг хүсдэг вэ?Хүрэлбаатар нилээд сандарч, эвлүүлж ядна байж "Авто инженер" гэж итгэл муутайхан хариулав.Дэслэгч тэр гэж хэлэхын аргагүй хачинаар жуумалзан инээмсэглэснээ: -Эр хүний сэтгэлд эмээлтэй хазаартай морь багтдаг гэж яасан үнэн үг вэ! гэснээ инженер болоход чинь тус дөхөм болж юуны магад,цэрэгт байх хугацаанд чинь дагалдангаар жолооч болгож болох юм гэв. Хүрэлбаатар чихэндээ итгэж ядна байж -Тэгж болох юм уу гэж лавшруулан асууллаа. -Болохгүй юм гэж байхгүй,чиний л овсгоо мэдэж дээ хэмээн Дэслэгч юмны эзэн, сумны занги шиг зан гаргав. Хүрэлбаатарын баярлаж хөөрсөн сэтгэл зүрх, асаж байгаа гал дээр тос нэмэхын адил улам ихээр оволзож байвмой. Үүнийг гярхай ажиглаж байсан Дэслэгч овжиноор ажиглан,нэгийг санасан дүр үзүүлж " өө.."хэмээн дуу алдснаа: -Цалин буух болоогүй байдаг,яаралтай мөнгөний хэрэгцээ гараад,хэнээс мөнгө зээлддэг юм билээ хэмээн ярианы сэдвээ шал өөрөө тийш өөрчлөлж орхив.Хүрэлбаатар санаж бодсон юмгүй надад мөнгө байгаа, та аваад хэрэглэж байхгүй юу гэлээ.Дэслэгчийн хуурайшиж хатсан уруулд илт мишээл тодорч, сэтгэл хөдлөлөө нуухыг оролдож,гэмгүй царайлан: -Харин.... би удахгүй эргүүлээд өгнө. -Тэгээ тэг, та хэдийг авах вэ? -Тэгээд чамд хир их мөнгө байгаа юм бэ? -500 орчим -Надад тийм орчим мөнгө хэрэгтэй байгаа -Одоохондоо надад мөнгөний хэрэг байхгүй.Та аваад хэрэглэж бай.Дэслэгч Хүрэлбаатарт баярласан сэтгэлээ илэрхийлээд,энэ тухай хэнд ч хэлж болохгүй шүү,зөвхөн чи бид хоёрын нууц,өөрөө хэлбэл"Цэргийн нууц"гэж эелдэгхэн боловч нугацтайхан анхааруулж амжив. .......Анх цэрэгт ирж байхад,Дэслэгч маань хүлээж аваад яриа хийж байсан нь санаанд тодхон.Та нар бол аль ч талаараа өв тэгш, эх орны минь шилдэг цэрэг эрсүүд.Цэрэг хүн гэдэг цэрэг хүн байх ёстой.Цэргийн дэг журам хатуу гэдгийг та бүгд надаар хэлүүлэлтгүй мэдэж байгаа.Цэргийн хатуу дэг журмаас зарим нь шантарч гэрлүүгээ оргож яваад, гэмтэж бэртэх, ямар нэгэн хэрэг түвэгт холбогдох зэрэг гашуун тохиолдлууд урьд урьдын жилүүдэд мэр сэр гарч байсан.Бас хуучин цэргүүд дүү нараа сургаж байгаа нь энэ гээд, зодож бэртээчихээд түүнийгээ "Цэргийн нууц" гээд нуудаг. Тэгээд бэртэж гэмтчихээд, хүндэрч бүр хутганы ирмэг дээр ирсэн хойноо хэлнэ. Цэргийн нууц гэдэг чинь танхай балмад, худалч хуурмаг этгээдүүдийг нууж хаадаг нэр томьёо биш.Хэрвээ хэн нэгэн балмад зан гаргаж айлгаж сүрдүүлэх юм бол удирдах хүмүүст шууд мэдэгдэж байх ёстой. Та бидний дээр удирдлага, хууль цааз гэж байдаг юм.Хэрвээ та нар харш,гаж буруу зүйлийг нууж хаах юм бол бие сэтгэлээрээ хохироод зогсохгүй, дайсантайгаа хувилдаж эх орноосоо уравснаас өөрцгүй гэдгийг гүнээ ухамсарлах ёстой.Тэгэхээр хүн бүр цэргийн дэг журмыг зөв баримтлан, элдэв харш зүйлтэй дор бүрнээ тэмцэж, цэргийн эрдэмд бүрэн дүүрэн суралцаж,эх орон ард түмнийхээ итгэлийг өвөрлөж, торгон хилийнхээ мананд эрүүл энх, хэв журмын зөрчилгүй, хугацаат цэргийн албаа нэр төртэй хамгаалахыг хүсэн ерөөе!..... 0 0 0 Хүйтэн салхи улам ширүүсэж онгорхой салхивчаар орж ирнэ, эвгүй үнэр танар,муу муухай хог новшийг үлээхгүй хөөх болно гэх шиг нэвт салхилмой.Цэргийн хуарангийн төмөр дээвэр дээр ганц нэг борооны дусал дусах нь тодоос тод сонсогдож байснаа гэнэт хувингаар асгаж байгаа юм шиг бороо орж эхлээ. Хүрэлбаатар гүн бодолд автагдсаар. Маргааш өглөө босоход, урьд шөнө юу ч болоогүй юм шиг хорвоо ертөнцийн бузар булай бүхэн угаагдаж, байгаль дэлхий ариусаж,сэтгэл сэргэм сайхан болсон байна даа.Гэтэл хүний муу сэтгэл арилдаггүй гэгчээр жолооч болгон, нутгийн дүү минь гээд хөл хөөрцөг болоод байсан Дэслэгч гэмгүй царайлсан буг чөтгөр луугаа адил гайхалтай уран илтгэгч байлаа.Ам,амьдрал нь алд дэлэм зөрчилдсөн тэрээр мөчрөөс мөчирлүү дамжих хэрэм шиг,цэргийн дугаар ангаас анги руу шилжиж, хаа нэгтээ албан тушаал эрх мэдлээ хэтрүүлэн"Цэргийн нууц" томьёогоор халхавч хийж,гайхалтай сайхан уран үгээр хууран мэхэлж,цэрэг эрсын зөвхөн мөнгийг түрүүвчилнэ.Гэвч тэрээр олон аавын хөвгүүдийн итгэл сэтгэл,хүсэл мөрөөдөл түрүүвчилж чадахгүй." Цэргийн нууц" томъётой түрүүвч нэг л өдөр задрах нь дамжиггүй. Тэнгэр нижигнэх нь хаа нэгтээ чих дөжрөм хурхиралт,энд тэнд ор шаржигнах чимээтэй дуу дуугаа авалцан Хүрэлбаатарын нойрыг улам бүр хулжаамой. 1994 он
Баянсан Болормаа
(
Сэтгэгдэл бичих? |
Өгүүллэг |
Оноо: 15/3 |
Өгүүллэг )
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.
|
|
|
|
 |
Агуулга |
 |
|
Та сараа сонгоно уу
 |
|
|
|
 |
|