Хаврын цас  хаяланхан сэтгэл хөглөөд

Хачин сайхан мэдрэмжээр хөтлөгдөөд

Хөх хотын саарал орчин нэг л бишүүрхэнгүй

Хөнгөн жавраар аядуухан шүргээд айлгүйтэх шиг

Залуу уран бүтээлч Энхбаатарын Үржинханд нь Улаанбаатар хотод төрсөн. 2009 онд “Өөртөө үнэнч үлдэнэ” нэртэй анхны шүлгийн түүвэр номоо хэвлүүлж олны хүртээл болгожээ. Богино өгүүллэгийн “Утгын чимэг” наадамд “Атаархал” өгүүллэгээрээ амжилттай оролцож, өдөр тутмын болон бусад олон сонин сэтгүүлд бүтээлүүд нь нийтлэгдсээр байна. 2010 онд богино өгүүллэгүүдээсээ түүвэрлэж эмхэтгэсэн “Шувуутай цүнх” нэртэй номоо хэвлүүлсэн. Энэ удаад уншигч та бүхэндээ “Хайр цацруулж...” нэртэй яруу найргийн шинэ түүвэр номоо дэлгэж байна.

     
    
  Эрхэм уншигчид та бүхэндээ энэ оны анхны бүтээл "Хайр цацруулж..." нэртэй шинэхэн түүвэр номоо  хайрын гэгээн Валентины баяр, мөн Монголчууд бидний баяр сар шинээ угтан дэлгэж буйдаа туйлын ихээр бэлэгшээж байна.  Сэтгэлдээ гэрэл, зүрхэндээ хайраар дүүрэн уншигчид минь бие биедээ ХАЙР бэлэглэж, аз жаргал, халуун дулаан инээмсэглэлээр цалгин байхыг ерөөж шинэхэн бүтээлээ өргөн барья.                                                                                   Зохиогч                                                     

Хайр цацруулж...                 

Надаас холдож буй тэр олон өдрүүдийг одоо
Нарны тогоруудтай үдээд уртаар шүүрс алдана
Намиран намилзах шаргалхан мөчрүүдтэй хамт
Надад тайтгарал авчирдаг  аядуухан дуу аялна

Навчсаа гөвөх моддын тасархай хаа сайгүй хөглөрсөн
Намрын тийм л шаргалхан өнгөнд сэтгэл алдарчихаад
Насан туршдаа холдомгүй хайртынхаа л дэргэд байвал
Нарт ертөнц бүхлээрээ жаргалд умбах шиг гайхалтай

Мандах наран зулай илбэх шиг тийм дулаахан илчтэй
Манхайх саран үүлэнд нуугдлаа ч гунихын аргагүй гэгээхэн
Мөнх тэнгэрийн доор хайрын сувд хэлхэх дурлалт хосууд бүхэнд
Мянган жил улирсан ч магад шив шинээр гэрэлтэх гэгээн ерөөл өргөе

“-Энэ бүхэн ингээд л дуусдаг байж, ямар ч баяр хөөр, хайр халамж хүртэх эрхгүй би гэдэг хүн одоо хаачих билээ” хэмээн Төгсөө цас чийхруулан уцаартайхан алхана. Одоо түүнд зорих зорилго, явах газар үгүй болсон мэт санагдаж, эцсийн найдвар ийнхүү тасраад байхад хүртэл шинэ жил гээд л баяр хөөртэй хүмүүс инээд цацруулан хажуугаар зөрөлдөх нь гомдмоор ч юм шиг. Гартаа бас баглаа цэцэг, бялуу барьчихаад одоо хэндээ ч өгөх билээ гэж бодмогц сэтгэл дотор нь бүр ч хоосон оргиод явчихав.
Тэгж явтал баярлаж хөөрсөндөө суух ч завгүй зөрөлдөх хүмүүс дундаас гагцхүү Төгсөө л цасанд дарагдаж гунигтай харагдах нэгэн модон сандал дээр очиж, бээлийгээрээ арчих аядаад лагхийн суулаа. Бор торхон амьдралдаа сэтгэл гундаж байгаагүйн цорын ганц шалтгаан бол хайртай түүнийхээ төлөө л амьдарч байсанд билээ. Гэтэл он гарахад хэдхэн мөч үлдээд байхад ингээд ганцаар сууж байна гэдэг юутай бэрх вэ.

Цаг хугацаа гунигийн минь тэнд зөөлхөн намирч
Чимээгүйхэн ажингаа хүний орчлонг аргадаж
Цаг хугацаа ганцаардахад хүртэл дэргэд минь байж
Чилийтэл одох өдөр хоногуудад ухаарал зөөнө

Цаг хугацаа алгаа дэлгээд амьдрал бэлэглэсэн болохоор
Чамд  би  тоомжиргүй хандаж огт  чаддаггүй ээ
Задгай хүсэл, цайлган итгэл, зүрхний цохилт,
Цаашлах алхам бүртээ танд чин сэтгэлээсээ талархана аа

Энхбаатарын Үржинханд
2011.11.06


( Сэтгэгдэл [] | Шүлэг | Оноо: 0/0 | Үржинханд Э )

Арав дугаар сарын дундуур

Асгаран шаагисан бороо

Эргэлдсэн   их хураар

Эх газрыг тэнгэртэй холбов

Огт  сануулгагүй ирдэг

Гэнэтийн нэгэн зочин шиг

Эгц дээрээс гэнэдүүлж цутгадаг

Энэ нутгийн хур аяндаа тайвширч

Хөх хотын хөхөлбөр тэнгэрт

Хөх үүлсээр хөвөөлөн намираад

Шүрэн дуслаар аз жаргал бэлэглэхэд

Шүхрэн доороо хүмүүс нуугдаж

Зулайгаа халхлаад хаашаа ч юм бэ

Зугтан яаран гүйлдэхдээ

Зуун жилээр хүлээсэн мөрөөдөл  нь

Зүгээр л газарт уусахыг ч анзаарахгүй

Хэнэг ч үгүй дээр нь гишгэхдээ

Хайран гутал минь халтайлаа гэж

Халаглан халагласаар явж одно

Хайрын бороог  мөрөөдсөн

Гунигаа тэвэрсээр хоцроно оо

                             Э.Үржинханд

                              2011.10.15

Сэтгэл минь юунд ч үл эмзэглэх

Чулуу болчихвол яах бол

Сэрүүн тэнгэрийн доор үл бээрэх

Хад болчихвол яах бол

Бие минь үл барагдах

Хөшөө болчихвол яах бол

Би чамд хайртайгаа нуусан

Мод болчихвол яах бол

Намар навчсаа хамаад өвлийн зүг нисчихлээ

Намайг түмэн бодлоор дарчихаад

Хаашаа ч юм бэ явчихлаа

Гитар хөглөх шиг сэтгэлийн  утсаа хөглөж

Ганцхан олдох амьдралаа

Ухаарал, инээмсэглэлээр чимж

Би чулуу шиг хатуурхахгүй ч хатуужлыг олно

Бүр  хөшөө шиг, эсвэл мод шиг бодь чанарыг олно

                                  Энхбаатарын Үржинханд

                                                  2011.10.23

-Тийм дээ, одоо би чамайгаа яах ч билээ. Болдог бол цаг хугацаа танд сөхөрч мөргөөд ч болов намайг арван жилийн тэртээх анхны хайрын минь тэнд хүргэж өгөөч гэж гуйхсан, тэгвэл би түүнийгээ хэзээ ч орхихгүй..., хэзээ ч... гэж үнэн сэтгэлээсээ шимшрэхэд Гэрлээгийн нүдэнд өөрийн эрхгүй нулимс дүүрээд ирэв. Ийнхүү бодолд автан цонхонд духаа нааж зогсох зуур нэг мэдэхнээ бамбарууштай зүүлтээ зүрхэн тушаа авчраад, алгандаа чангаас чанга атгачихсан буйгаа өөрөө ч анзаарсангүй. Харин цонхны цаана намрын тэнгэр уйтайхан шиврээд л, мөчрөөсөө тасарч унасан навчис бүр дээр халаглан бууж, нулимсан дуслаараа үнсэх нь алдаж гишгэлсэн хором бүрийнхээ тоогоор харуусан мэгших бүсгүйд хань болох мэт. Гэрлээ алгуурхан нүдээ нээж цонхоор харвал тэнд Тулгаа эхнэрээ шүхрээр халхлан байж ганган төмөр хүлгийнхээ хаалгыг уриалгахан нээн, хайртай түүнийгээ аваад бороон дундуур явж одоход ард нь норж шалчийсан навчис замын тогтоол усанд шидэгдсээр хоцров. Гэрлээ:

Үрээ тэвэрсэн ээж бүрийг бурхантай зүйрлье
Өөрөө би нялхсын сэвлэг үнэрлээгүй байж
Өнийн хорвоод зовлоо гэж гомдоллож
Өнчин нулимсанд сормуусаа буулгахаа азная

Үнэхээр би хязгааргүй хайраар амилж
Үндэс цэцэг болж сэтгэл зүрхнээс ургаад
Үүрдийн хэлхээгээр заяагдсан болохоор
Үзэсгэлэн гоо ээжийгээ магтан биширье

Үрээ тэвэрсэн ээж бүрийг бурхантай зүйрлье
Өөрөө би эх хүн болж нойроо хугаслаагүй байж
Өвлийн жаварт жиндэхийн төдий няцаж
Өчнөөн зовлон тоочихоо түр азная

Өр нимгэн энэрэл, халамжаар тэтгүүлж
Өнийн энэ хорвоод хүн болсоны учир
Үнэнч хайрын гоёмсог шигтгээ болж
Өөдрөг итгэлийн галаар гэрэлтэж явъя
Э.Үржинханд

Алтан утсаар үйл мэтгэж дээл урладаг ээж минь ээ
Аминчилж хэлсэн сургаалиас тань ухаарлыг би олдог
Алаг ертөнцийн элгэн дээр хүн заяанд төрүүлээд
Алгаа тосож хайраа дэвссэн таныхаа л дэргэд жаргадаг аа

Талаар дүүрэн сэтгэл тарьж зуныг авчирдаг ээж минь ээ
Таньдаа цэцэг бэлэглэж зүрхэлдэггүйг минь өршөөгөөрэй
Дэлхийн хөрснөөс хүний ертөнц рүү соёолдог болохоор нь
Дэлгэрэн хагдрах амьдын жамыг өөрийн эрхгүй ухаардаг аа

Гэгээн амьдралд амь заяасан нь ээж минь та л байдаг
Гэрийн тооноор нар тусахаас урьтаж ээж минь та л угтдаг
Гуниж суугаад бодол болоход ээжийн минь л үгс тэнхээ нэмдэг
Гэнэдэж азгүйтээд ирэхэд таны минь л хайр нөмөрлөж байдаг

Хань ижил, найз нөхөд ер хэнтэй нь ч зүйрлэмгүй ариун
Хатуу зөөлний алинд ч гагц миний л төлөө бодлоо чилээх
Хорвоод хамгийн үнэнч хайр ээжээс минь л ундардагийн учир
Хайгаад ч оломгүй сайхан жаргал таны л дэргэд байдаг аа.

Э.Үржинханд

Уул уулсын энгэрт чимэг болж
Урсах голын эргээр өнгө нэмж
Учралт хосын болзоонд бэлэг болж
Урд насандаа нэгэн цэцэг байлаа би

( Дэлгэрэнгүй... | Сэтгэгдэл [] | Шүлэг | Оноо: 0/0 | Үржинханд Э )

Хэнгэнэтэл шүүрс алдах нэгний

Сэтгэлийн хөндүүрийг мэдэрлээ

Хэлтгий гишгэсэн мөр нь толбо болоод зурайчихаж

Хээнцэр цэцэг шиг дүр нь ишин дээрээ гудайчихаж

Хэлэхэд ч бэрх зовлон түүнд тохиолдсон гэнэм

Хэзээ хамгийн сүүлд ийм уйтай бороо шивэрлээ дээ

Хэтэрхий оройтсон зэмлэлд хүлээстэй өнжлөө гэнэ

Дөрөвдүгээр сарын хавсарган салхи тэнгэрт тултал хуйлраад

Өсгий доорхи шороог өндөрт өргөн цойлов

Дүүрэн жаргалтай сэтгэл гэнэт, хөнгөн гунигаар гэгэлзээд

Өдөр хоногийн саарлаас уйдаж

Өнгийн цэцэгсийг мөрөөсөж эхлэв

Гитар барьсан залуусын хөөрөн дуулахыг сонсмоор

Үүдэн тушаа сөхрөн ургасан тэр нэгэн мод

Үзэсгэлэн гоо болоод гүн бодлын илэрхийлэл

Үнэндээ чамайг мод биш хүн гэдэгт

Үнэхээр, яагаад ч юм би итгэдэг ээ

Үсээ асгарууланхан уйлах бүсгүй шиг

Үрээ энхрийлэнхэн уярах эх хүн шиг

Үл ялигхан намилзах мөчир навч

-Эвий миний хүү, бүүвэй бүүвэй бүүвэй. Ээжийн сайхан үр нь одоо битгий уйлаарай за юу гэж залуухан бүсгүй халуундаа шаналахын эрхэнд өөд уруугүй бархирах нялх үрээ тэврэнгээ юу юугүй урсах гэж буй нулимсаа барьж ядан үл ялиг чичирсэн хоолойгоор бүүвэйн дуу аялсаар. Бүхэл өдөржин уйлсан бяцхан хүү арай гэж унтах аядмагцаа байсхийгээд л ямар нэг юманд хатгуулах мэт гэнэт часхийн уйлахад нь Сарангоогийн зүрх өмрөх шиг болж сэтгэл нь шимширнэ.

/Өгүүллэг/

-Сэтгэлийн гүнд, өрцний минь цаанатаах хайрын дунд гэрэлтэн бүжих эгдүүтэй, эрх танхил Цасхан мин. Эргэх орчлонг хиргүй цагаанаар ариусгагч, хамгаас гоёмсог энхрий зөөлхөн цас. Би өвдөг дээрээ сөхөрч суугаад тэртээх жилүүдийг дурсан алган дээрээ чамайг өргөе. Чи бол эцэг эхийн минь хайраас унасан илтэс ширхэг, энэхэн хорвоод нэгэн үндсээс соёолсон нахиахан билээ. Тийм ээ, зулай дээр чинь гишгэж цэцэглэсэн заяандаа би баярлавч баршгүй, нэгэн үндсээс салаалаад насан туршын хэлхээтэй гэж бодоход зүрх дулаацах энэ л тавилангаараа бахархаж явдаг. Улаан нялзрай ахуйд чинь гар дээрээ чамайг өргөөд, энгэртээ тэвэрч булбарай хацрыг чинь энхрийлэн үнсээд асарч суудаг сан. Хараач, үүд хаалгаар уур савсуулаад гадаа цавцайсан цас орчхож. Энэ цасанд би хичнээн их хайртай гээч. Нялхын чинь сэвлэгтэй шингэн үсийг хоёр салаа боож, өнгийн туузаар томоос том цэцэг зангидчихаад:



( Дэлгэрэнгүй... | Сэтгэгдэл [] | Өгүүллэг | Оноо: 0/0 | Үржинханд Э )

Э.Үржинханд : Шувуутай цүнх

Залуу уран бүтээлч Энхбаатарын Үржинханд нь 2000 онд нйислэлийн “Ирээдүй” цогцолборын 81-р дунд сургууль, 2004 онд “Отгонтэнгэр” их сургуулийг сэтгүүлзүйн мэргэжлээр тус тус төгссөн. 2009 онд “Өөртөө үнэнч үлдэнэ” нэртэй анхны шүлгийн түүвэр номоо хэвлүүлж уншигчдын хүртээл болгожээ. Богино өгүүллэгийн “Утгын чимэг наадам”-д “Атаархал” өгүүллэгээрээ амжилттай оролцож, олон сонин сэтгүүлд бүтээлүүд нь хэвлэгдэж байсан. Энэ удаад өгүүллэгүүдээсээ сонгож эмхэтгэсэн анхны түүврээ уншигч танаа өргөн барьж байна.

Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай

Найраг шүлгийг эрхэмлэн дээдлэгч та бүхэндээ
Намуун өглөөний уяхан салхиар эмжиж
Шижир цасаар нэхэж урласан шүлгээрээ
Шинэ оны мэндчилгээ өргөн дэвшүүлье.

Хаашаа ч харсан цавцайсан цагаан тал
Харанхуй хийгээд зовлон үгүй ариухан орчил
Хан тэнгэрийн одод газраар нэг цацраад л
Хачин ихэмсэг агаад ер бусын амгалан энэ ээ

/Өгүүллэг/
...Бачимдсан салхи галзууран уурлаж, эцэс төгсгөлгүй шуурав. Нүүр нүдийг ороолгон балбаж улам чангаар:
“-Би үүнээс өндөр, томоос том цэцэг тарина.” гэж исгэрэн шүгэлдэнэ. Хамаг навч цэцэгсийг гөвж, өвс шороо, ер нь хийсгэж болох юуг ч болов хуйлруулан хамж улам дээшилсээр. Тэгэвч тэнгэрийн хязгаарт хүрч чадахгүйдээ бухимдан цамнаж, буцаагаад түүнийгээ дэлхийгээр нэг тарааж хаяв. Чингээд ядарсандаа нам гүм болж хааяа нэг үл мэдэг амьсгалах мэт үлээнэ.

zam-091.JPG
Хэмжээс: 600x450 57k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 3622

zam-092.JPG
Хэмжээс: 600x450 92k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 4556

erd-022.JPG
Хэмжээс: 600x450 69k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 5376