Дүрүүд:

Mei Lan Fang: Хятад залуу 22 настай

Сэмбэрүү: Лан Пангийн гэргий 21 настай, монгол бүсгүй

Хангай: Сэмбэрүүгийн аав

Зохиолч: Ц.Баттуяа

Эхлэл

Хурим. Талбайн голд маш олон хүн бөөгнөрчээ. Тэдний голд цагаан даашинзтай бүсгүй, цагаан костюм пиджактай залуу хоёр  инээмсэглэн зогсоно. Тэдний байгаа байдал нь их л аз жаргалтай байгааг нь илтгэнэ. Залуу нь хятад хүн болох нь харваас тодорхой бөгөөд харин бүсгүй нь цэвэр халх. Хуримлагч хосыг тойрсон хүмүүсийн дотор ч хятад хүн нэлээн олон байна.

Тэд хуримын бүжиг хийнэ. Хуримлагч хоёрын бүжиж байгаа нь нуурын мандал дээр хөвөх хос хунгийн адил харагдах бөгөөд тэднийг тойрсон хүмүүс бундан хэлбэр үүсгэн зогсоцгоосон байна. 

Нэгдүгээр үзэгдэл.

“Чингэс хаан” нисэх буудал. Үй олны их хөдөлгөөн дунд бидний танил хоёр зогсож  байна. Тэдэнтэй хамт бүсгүйн ээж Өлзий, аав Хангай мөн ангийнхан нь байх ажээ.

Ангийн дарга:-Бид дөрвөн жил нэг үүрэнд торнилоо. Дөнгөж энэ хавар л бид жигүүрээ дэлгэн, өөр өөрийн зорьсон зүгт нисэцгээх гэж байна. ХаринСэмбэрүү, Лан Пан хоёр маань нэгэн зүгт нисч байгаад бид баяртай байна. Гэхдээ яг үнэнийг хэлэхэд хуримынхаа маргааш л хятад руу явна гэхэд ангийнхан чинь жаахан балмагдсан шүү. Гэвч энэ замыг сонгосондоо харамсаж, эргэж буцахгүй гэдэгт чинь итгэлтэй байна. /холын замд үдэн гаргах ёслол хийнэ/.

/Гэтэл хэн нэг нь/:

Хөөрхөн халиун долгио шүү

Хөлд нь сууж ээ бариарай

Хүний газар хэцүү шүү

Хүлээн байж ээ л дасаарай /бүгд дуулна/.

Тэднийг ийнхүү үдэн гаргахдаа хэн ч харамсахгүй байгаа нь нүднээс нь илт бөгөөд хосууд ч тун сэтгэл хангалуун байгаа харагдана.

Онгоц хөөрөх дуу гарна.

Хоёрдугаар үзэгдэл.

/Гурван сарын дараа/

Лан Паны хятад дахь гэрт хос 2 сууж байна. Тэдний бие биенээ харах нь их л энхрий агаад биестээ зориулсан хайраа багтааж ядан байх шиг. Залуу бүсгүйдээ энхрий үгс шивнэнэ.

Лан Пан: Хайрт минь, чи жаргалтай байна уу? /Бүсгүйгээ энхрийлэн, үсийг нь илбэнэ/

Гэтэл гаднаас нэгэн уравгар залуу орж ирээд:

-Машин бэлэн боллоо. /Залуу босно. Сэмбэрүү түүнд ширээн дээрээс урьдчилан бэлдсэн халуун савтай хоолыг авч өгнө./

Сэмбэрүү: Хэзээ ирэх вэ? /тунирхсан аяс үзүүлнэ/

Лан Пан: -Ажил хэзээ дуусна. Тэр цагт ирнэ. /бүсгүйгээ тэвэрнэ/. Гарч одно.

Бүсгүй залуугийн өөрт нь өгсөн хувцасны шүүгээг уудлан хувцаснуудаа өмсөж, толины өмнө эргэлдсээр харанхуй болгоно. Цагийн харанга цохино.Сэмбэрүү орой болсныг гэнэт ухаарна.

Сэмбэрүү:-Бүтэн өдөржин янз бүрийн хувцас өмсөн толины өмнө эргэлдсээр цаг орой болсныг ч анзаарсангүй. Удахгүй нөхөр маань ирнэ. Тэр минь миний төлөө өглөөнөөс орой хүртэл ямар ч амралтгүй л ажиллах юм. Гэтэл би гэртээ сууж, бүтэн өдрийн турш өөрийгөө зугаацуулахаас өөр юу ч хийхгүй. Хэтэрхий жаргалтай байна даа. Бүтэн гурван сар өнгөрчихөөд байхад ганц хоол сайн хийгээд сурчихаж ч чадаагүй. Орой болгон л гоймон таваглаад, нөхрөө угтана. Ядахдаа гэрээ ч сайн цэвэрлэчихэж чадахгүй шүү. Уг нь надаас өөр хүн бол өөрийгөө зугаацуулах аргаа бодож суухын оронд ядаж хоолны жор судалж суух байсан даа. Аав ээж хоёр ч намайг  их л эрхлүүлдэг байж. Одоо ч бас Лан Пан эрхлүүлээд байхаар би ч өөрөө юм сурья гэж бодохгүй нь бололтой. Энэ янзаараа бол эрх Сээгий хэзээ ч засрахгүй нь шив. Ямар ч байсан чаддагаараа гоймонгоо л чаная даа.

/гэж хэлээд, гал тогооны өрөө рүү гүйнэ/

Цагийн зүү нэгийн тоог заана. Лан Пан гэртээ орж ирнэ.

Лан Пан: -Өнөөдөр маш муу өдөр байлаа. Олигтой ч орлого орсонгүй /үглэнэ. Сэмбэрүү нөхрийн орж ирэх чимээнээр нэлээн нойрмоглосон янзтай түүн дээр ирнэ/

Сэмбэрүү: -Чи минь их ядрав уу? /Хувцасыг нь тайлна/

Лан Пан: -Их ядарлаа. Урьд урьдынхаас бүр илүү их ядарлаа.

Сэмбэрүү: -Яагаа вэ?  Ажил дээр чинь ямар нэгэн асуудал гараа  юу, хайрт минь?

Лан Пан: Тийм ээ. Маш том асуудал гарчихаад байна. Нэг томоохон түнш маань Жан Жао-гийн пүүстэй гэрээ байгуулчихаж. Манайхаас түншийнхээ харилцааг нэгмөсөн тасалж байгаа юм байх аа

Сэмбэрүү: -Тийм чухал түнш юм уу?

Лан Пан: -Чухлаар барах уу даа. Манай пүүсийн сарын орлогын 30 хувийг ганцаараа оруулдаг байсан юм. Сүүлийн хэдэн өдөр орлого бага байна. Гэтэл бас нэг чухал түншээ алдчихлаа.

Сэмбэрүү: -Хайрт минь тайвшир. Бүх юм сайхан болно. Чи минь өдөржин завгүй ажиллаад, өлсөө биз дээ. Хоолоо идээд, эртхэн унтаж амарцгаая. Маргааш ч бас их ажилтай байх биз.

Лан Пан: -Ямар хоол хийсэн юм бэ?

Сэмбэрүү: -Гоймон /гэж итгэл муутайгаар хэлнэ/

Лан Пан: -За за, хоёулаа ер нь эртхэн унтаж амарья даа /тэд унтахаар хэвтэнэ/

Гуравдугаар үзэгдэл.

Шөнийн дөрвөн цаг. Бүсгүй зүүдлэнэ. Түүний зүүдэнд хэн нь үл мэдэгдэх нэгэн “Сэмбэрүү” хэмээн дуудна. Бүсгүй хариу дуугарах гээд дуу нь эс гарна. Тэр хүн ахиад дуудна. Сэмбэрүү ахиад л дуугарч чадсангүй. Тэр хүний дуу Сэмбэрүүд нэг л танил дотно боловч бүсгүй хэчнээн ч мэрийгээд хэн болохыг нь таньж чадсангүй. Тэр дууны эзэнд бие гэж үгүй ажээ. Гэтэл гэнэт монголын тал нутаг гарч ирнэ. Уулс нь өндөлзөн “Сэмбэрүү” хэмээн дуудна. Гэтэл бас цэцэгс ганхан бүсгүйн нэрийг дуудна. Гол мөрөн мяралзан бас л түүнийг дуудна. Гэнэт нэг чулуу байран дээрээ тонгочин “Сэмбэрүү” гэж бас л түрүүчийнхийг давтан дуудна. Гэвч бүсгүй алинд нь ч хариу хэлж эс чадна. Хэсэгхэн чимээгүй байснаа нөгөө үл таних дуу дахин гарч “Охин минь дээ” хэмээн хэлэхэд, бүсгүйн хацрыг зөөлөн гэхэд дэндүү зөөлөн гараар илбэх мэт болно. Гэвч энэ гар биш байна гэдгийг Марал мэдэрнэ. Энэ бол салхи байлаа. Гэхдээ энэ эндэхийн өөрөөр хэлбэл хятадын салхи биш байна гэдгийг мэдэрмэгц Сэмбэрүү байдаг чангаараа хашгирлаа. Гэвч түүний дуу гарсангүй гэдгийг Сэмбэрүү мэдэрнэ. Гэтэл нөхөр нь түүнийг хүчлэн сэрээнэ.

Лан Пан: -Чи яагаад хашгирав? /хажуудаа байх ширээний гэрлийг асаана/

Сэмбэрүү:-Би зүүдлэлээ /гээд зүүдээ ярихад нөхөр нь нэг их тоосонгүй/.

Лан Пан:  -Сээгий, Чи минь одоо бос. Надад өглөөний цай бэлтгээд өгөөч. Би эрт явна

Сэмбэрүү: -Үгүй ээ, дөнгөж л таван цаг болж байна шүү дээ. Чи их орой унтсан. Жаахан унтаж амрахгүй юм уу. /Гэрэлд цагаа харна/

Лан Пан:  -Дотор газрын хүмүүс бид чинь тахиан дуунаар босдог. Эрх Сээгий шиг үд болтол унтахгүй шүү. Үд болтол унтвал нэг зоос алдана. Нэг зоос ч их мөнгө шүү дээ /Босч, хувцасаа өмсөнө/

Сэмбэрүү: -Чи ч ёстой хятад хүн шиг ярьж байна даа. /Эвшээлгэн босч, хувцасаа өмсөөд, өрөөнөөс гарч явна/ Нутагтаа ирээд жил болоогүй байж л дотор газрын хүнийхээ дүрд орчих юм. Монголд дөрвөн жил амьдрахдаа чи арай л гэж дасаа биз дээ. Овоо монгол хүн шиг болчихсон байсан чинь…

Лан Пан: -Монголчууд үхэвч үхэр буугаа тавихгүй гэдэг. Би нэгэнт дотор газрын хүн юм чинь яаж монгол хүн болох вэ  дээ. Чи ч мөн адил хятад хүн болж чадахгүй шүү дээ /Араас нь тэврэн, хүзүүн дээр нь зөөлөн үнсэнэ/

Лан Пан: - /өглөөний цайгаа ууж дуусмагц, эхнэрээ үнсээд/ Ажил бүтэмжтэй бол эрт ирнэ ээ, миний хайр битгий уйдаарай /гарч одно/

Сэмбэрүү цонхоор харан, гараа даллаад, эргэж хармагцаа санаа алдаж, аяга тавгаа хураана.

үргэлжлэл бий

kho-008.JPG
Хэмжээс: 600x450 127k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 5642

khureltogoot-16.jpg
Хэмжээс: 600x450 154k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 5048

mongolia2007year-124.JPG
Хэмжээс: 600x450 81k
Сэтгэгдэл: 0
Үзсэн: 4005