Роман, тууж: Ц.Баттуяа : ХАРЬД... /ЖҮЖГИЙН ЗОХИОЛ/ ТӨГСГӨЛ
Оруулсан on 2011-12-11 13:04:07 (6526 уншсан)
Долдугаар үзэгдэл
Сэмбэрүү байшин дотуур гүйнэ. Хаалгануудыг онгойлгох гэж хүчлэх авч, бүгд цоожтой байна. Бүх юмыг онгочин, түлхүүр хайна. Сүүлдээ бүр ядраад, сандал дээр сууж, амьсгаагаа дарна. /Ард нь “Хөөрхөн халиун” дуу явна/
Тэгээд цонх руу очиход дуу зогсоно. Салхи:
-Усны шувууд ганганалдан нутгийн зүг нисч явна
Урьхан салхи исгэрэнхэн нутгийн зүг аялж байна
Бараан үүлс хуралдан нутгийнхаа зүг нүүж явна
Бодлын сэжүүртэй хорвоод юм бүхэн нутаг руугаа буцаж байна...
Долдугаар үзэгдэл
Сэмбэрүү байшин дотуур гүйнэ. Хаалгануудыг онгойлгох гэж хүчлэх авч, бүгд цоожтой байна. Бүх юмыг онгочин, түлхүүр хайна. Сүүлдээ бүр ядраад, сандал дээр сууж, амьсгаагаа дарна. /Ард нь “Хөөрхөн халиун” дуу явна/
Тэгээд цонх руу очиход дуу зогсоно. Салхи:
-Усны шувууд ганганалдан нутгийн зүг нисч явна
Урьхан салхи исгэрэнхэн нутгийн зүг аялж байна
Бараан үүлс хуралдан нутгийнхаа зүг нүүж явна
Бодлын сэжүүртэй хорвоод юм бүхэн нутаг руугаа буцаж байна
Бүсгүй:
-Гэтэл би л буцсангүй. /Гуниглана/
Салхи:
-Юм бүхэн ирсний хойно заавал буцдаг жам бий.
Бүсгүй:
-Би л буцаж чадахгүй нь /Цөхөрсөн дуугаар хэлнэ/
Салхи:
-Эрт орой хэзээ ч буцсан ч нутаг чинь чамайг тосоод л авна.
-… /Санаа алдана/
Гэнэт хаалганы түлхүүр шаржигнана. Нөхөр нь орж ирнэ. Тэрээр авчирсан тортой юмаа ширээн дээр тавиад, эхнэрээ нэлээн ажиглаж зогсоно. Лан Пан:
-Бас л нөгөө салхитайгаа ярьж сууна уу?
Бүсгүй хариу эс хэлнэ. Тэгмэгц Лан Пан түргэн түргэн алхлан цонхны зүг очиж, цонхыг хаахад, бүсгүй сая нөхрөө орж ирснийг мэднэ. Залуу:
-Чамд хийх юм алга уу? Би өдөржин ажиллаж, ганц зоос илүү олж байна. Харин чи… /Захирангуй хэлээд, эхнэрээ цоо ширтэнэ/
Тэд юу ч ярилгүй хэсэг сууна. Сэмбэрүү:
-Хоёулаа хүүхэдтэй больё гэж хэлнэ. /Босч ирээд, нөхрийнхөө өмнө сөгдөн сууна/ Залуу:
-Юу? /Хэрдхийн цочино/
Бүсгүй:
-Хүүхэдтэй больё оо. Тэгвэл би салхитай ярихаа больчихно ш дээ. /Шийдсэн бөгөөд аз жаргалтай харцаар нөхрийнхөө нүд рүү ширтэнэ/
Залуу:
-Болохгүй /Эхнэрийнхээ үсийг хэлнэ. Тэгээд шийдэмгий хэлнэ/
Бүсгүй:
-Яагаад? /Гайхна/
-Хүүхэдтэй болбол дээшээ зоос төлнө. Тийм зоос хаана байна?
Бүсгүй:
-Чи дандаа л зоос, зоос гэх юм /Суудлаасаа босч, цонх руу харан зогсоно/
-Зоос үгүй бол бид өлбөрч үхнэ шүү.
-… /санаа алдана/
Лан Пан:
-Би хүнсний зүйл авчирсан. Одоо цайны цаг дуусчихлаа /Тортой юмыг заана/
Лан Пан:
-Одоо чи салхитай ярьж чадахгүй ээ. Ингэж дэмий суухын оронд ээжид цамц нэхэж өг. Настай хүн баярлана. Нөгөө өрөөнд модон сагсан дотор утас, зүү байгаа /Цонх руу очиж, цонхыг цоожлоод, түлхүүрийг халааслана. Тэгээд хаалгыг түгжин, гарч одно/
Бүсгүй санаа алдана. Гэтэл салхи:
-Миний нутгийн зөөлөн салхи сэвэлзэж
Миний уулсын хонхлой цэцэгс ганхаж
Миний нуурын шаргал зэгс шуугиж
Миний зүгийн гоо аялгуу тунарахад
Амьдрал даанч, даанч дэндүү сайхаан
Бүсгүй баярлан инээмсэглэнэ. Гэрэл унтарна
Наймдугаар үзэгдэл
Сэмбэрүү баясгалантайгаар ширээ засч байна. Удалгүй нөхөр нь орж ирнэ. Тэрээр ихэд гайхна. Лан Панг үг хэлэхийн завдалгүй Сэмбэрүү түүнийг ширээнд аваачиж суулгана. Залуу:
-Өнөөдөр ямар өдөр юм бэ?
Бүсгүй:
-Бидний хуримын хоёр жилийн ой /Инээмсэглэн, нөхрөө үнсэнэ/
залуу:
-Өө, би бүр мартчихаж.
Тэд дарс шимэн сууж, биесээ энхрийлнэ. Лан Пан нэлээн согтсон байна. Гэрэл унтарна.
Өглөө таван цагийн үед Лан Пан сэрж, хөнжилөө сөхөж үзнэ. Лан Пан:
-урьд шөнө юу болсон бэ? /Сэмбэрүүг сэрээнэ/ Сэмбэрүү:
-Үнэхээр сайхан байсан шүү /Нойрмоглон дуугарна/. Залуу:
-Би чамд хэлсэн биз дээ. Сарын эхний өдрүүдэд болохгүй. Хүүхэд олох эрсдэлтэй байдаг гэж. Чи эмээ уусан уу? /Халаглана/
-Үгүй
-Чи…
Бүсгүй:
-Чи юм болгоныг эрсдэлгүй хийх гэж хэт их хичээх юм. Ингээд байвал эрт хөгширнө шүү. Зүгээр дээ. Сард ганцхан удаа гэдэг чинь арай л дэндүү юм аа. Хоёулаа ядаж хоёр болгоё л доо. /Өндийж, нөхрөө тэвэрнэ/
Залуу:
-Болохгүй, болохгүй /Сандарна/
-Яагаад? Чи намайг хүсдэггүй гэж үү? /Нөхөртөө эрхлэнэ/
Нөхрөө ятгана. Залуу зөвшөөрөх аястай болно. Гэрэл унтарна.
Есдүгээр үзэгдэл
Лан Пан, Сэмбэрүү хоёр эмнэлэг дээр байна. Сэмбэрүү баясгалантайгаар инээмсэглэж, харин Лан Пан аман дотроо халаглан, эмнэлгийн кордор дотуур ийш тийш алхална.
Лан Пан:
-Чи яагаад надад хэлээгүй юм бэ? Ийм том болгочих гэж. /Сэмбэрүүгийн өмнө ирэн, өвдөг нугалан сууж, гарыг нь барина/ Сэмбэрүү:
-Хэрэв чамд хэлсэн бол чи гаргуулахгүй гэх байсан шүү дээ.
Залуу:
-Чи мэднэ. Би энэ хүүхдийг гаргуулахгүй. Надад дээшээ төлөх мөнгө байхгүй.
Сэмбэрүү:
-Тэгвэл хоёулаа Монголд очоод, хүүхдээ гаргаад, өсгөе л дөө
Залуу:
-Үгүй шүү. Би энэ хүүхдийг заавал авахуулна /Эмчийн өрөө рүү орно. Хэсэг хугацааны дараа гарч ирнэ/ Лан Пан:
-Би ярьчихлаа. Одоо ор /Сэмбэрүүг хөтлөн, эмч рүү оруулна/
Лан Пан нэлээд тэвдэн дороо алхална. Таван минут хэрийн дараа хаалга нүдэн, Сэмбэрүү:
-Лан Паан. Би авахуулахгүй ээ. Лан Паан. Чи бодооч дээ. Ийм том болсон хүүхдийг авахуулж болохгүй. Лан Пан. Хайрт минь чамаас гуйж байна /Хашгирна/
Лан Пан хаалга руу ойртон очсон боловч эс дуугарна. Бүсгүй хаалганы цаанаас хашгирсаар байна. Дөч эргэм насны нэгэн эмч Лан Пан дээр ирээд:
-Та шийдсэн үү? гэж асуухад залуу цочин эргэж хараад, итгэл муутайхан толгой дохино. Эмч:
-Мөнгөө тушаасан уу? /Нүднийхээ шилний дээгүүр харна/ Залуу:
-Тийм ээ
Эмч өрөөнд орон хаалгаа түгжинэ.
Сэмбэрүүгийн муухай хашгирах, байн байн нөхрийнхөө нэрийг дуудан гуйх, уйлах дуу чих дөжрөөм.
Лан Паны хуруугаараа чихээ бөглөсөн боловч тэр дуу хадсаар л. Эмнэлгээс гараад, муухай хашгирна. Гэрэл унтарна.
Төгсгөл
Сэмбэрүү эмнэлгийн орон дээр ухаангүй хэвтэнэ. Хажууд нь Лан Пан толгой гудайлган, эхнэрийнхээ гараас атган сууна. Сувилагч бүсгүй байн байн орж гаран, Сэмбэрүүгийн биеийн байдалд анхаарал тавина. Сэмбэрүүгийн гар хөдөлнө. Лан Пан:
-Сэмбэрүү гэж зөөлхөн дуудна. /Баярлан, түүний гарыг чангаар атгана/
Сэмбэрүү нүдээ нээлгүй:
-Салхи /Дуулдах төдий хэлнэ/
Залуу:
-Юу гэнэ ээ? /Өндийж, эхнэрийнхээ уруул руу чихээ ойртуулна/
Сэмбэрүү:
-Салхи хэмээн
Залуу:
-Одоохон /Бүсгүйнхээ гарыг тавин, босч, цонх онгойлгоно/
Бүсгүй:
-Би харьж чадахгүй нь /Нүдээ аниастай хэвээр аяархан хэлнэ/
Лан Пан ойртон ирж хэлж байгаа үгийг нь сонсох гэж мэрийнэ. Тэгээд бүсгүйг ганцаараа ярьж байгааг мэднэ.
Бүсгүй ахиад л:
-Би харьж чадахгүй нь /Салхийг хариу хэлэхийг хүлээнэ/ Салхи дуугарахгүй.
Сэмбэрүү:
-Салхи аа, чи яагаад дуугарахгүй байна. Надад гомдоо юу?
Салхи:
-Үгүй ээ
Бүсгүй:
-Тэгээд юунд дуугарахгүй бас над дээр ирэхгүй удаа вэ?/Баярлан инээмсэглэнэ/
-Чам шиг өөр нэгэн бүсгүйд санаа тавих шаардлага гараад.
Бүсгүй:
-Тэгээд тэр бүсгүй буцна гэнэ үү? /Өндийх гэж хүчилснээ, эргэн хэвтэнэ/
Салхи:
-Тийм ээ. Одоо онгоцондоо сууж байгаа.
Сэмбэрүү:
-Яамай даа /Уртаар санаа алдана/
-Би ч гэсэн онгоцондоо суух гэж байна. Харин нэг зүйлээс хачин их айгаад байна /Салхийг хариу хэлэхийг хүлээнэ/ Салхи хариу хэлсэнгүй, нэлээн удна.
Бүсгүй:
-Нутаг минь намайг хүлээж авахгүй байх вий гэхээс айж байна.
Салхи:
-Мэндлэхэд чинь ариун хөрс нь чиний өлгий болж
Мэлмэрэхэд чинь намираа хур нь чиний гивлүүр болж
Баярлахад чинь солонгон зэрэглээ нь чиний хань болж
Буцахад чинь торгон элс нь чиний замч болох
Эх нутаг чинь чамайг хүлээж байна
-Нутаг минь намайг зэмлэх болов уу?
Салхи:
-Хөмсөг зангидаад загнасан ч, аавын сэтгэлд
Хөндүүрхэн хайр буцалдаг бус уу
Холын аянаас хүүгээ буцаж ирэхэд, ижийн зүрхэнд
Хөөр баяр цалгилдаг бус уу
Хөх уулс нь өндөлзөн байж чамайг хүлээсэн атлаа
Хүрээд ирэхэд чинь харцаа буруулах гэж үү
-Чи намайг нутагт минь хүргэж өгөөрэй
-Тэгнэ ээ гэж салхи, Лан Пан хоёр зэрэг хариулна. Салхи зөөлөн исгэрэх дуу гарна. Бүсгүй хачин их амгаланаар амьсгаа авна. Лан Пан дэрэн дороос нь чулуу авч, бүсгүйн гарт атгуулна. Сэмбэрүү чулууг авч, үнэрлээд, нүдээ алгуурхан нээснээ ахиад анина. Лан Пан юу ч хэлж чадахгүй ам нь ангалзана.
Салхи:
-Нуураа мөрөөсөх шувууд жаргал үгүйлэн нутгийн зүг эргэлээ
Сүүгэлтсэн хар үүлс хур тээн нутгийн зүг нүүлээ
Салхинд туугдах хамхуул нөмөр бараадан нутгийн зүг хийслээ
Харьд одсон хүний үр ч хайр бэдрэн нутгийн зүг нислээ
Чулуу тасхийн газарт уналаа. /”Халуун элгэн нутаг” дуу ард нь эгшиглэнэ/
Лан Пан:
-Сэмбэрүү үү /Хашгирч, гарыг нь атган, биеийг нь тэвэрнэ/
Жижигхэн, бөмбөлөг шиг бөөрөнхий цагаан чулуу өнхөрсөөр нээлттэй байсан хаалгаар гарч одно...
Гэрэл унтарна.
Төгсөв.
(
Сэтгэгдэл бичих? |
Роман, тууж |
Оноо: 0/0 |
Баттуяа Ц )
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.
|